Ilsienna

All Episodes 2018 - 2021
TV-G

  • 2018-01-08T17:30:00Zs at 2018-01-08T17:30:00Z on TVM
  • 2018-10-01T16:30:00Z
  • 25m
  • 1d 23h 55m (115 episodes)
  • Malta
  • Documentary
Ilsienna features a series of short documentaries about the use of the Maltese language in various sectors, including professional contexts as well as entertainment platforms. It highlights the rich nature of the language and the range of ways in which it is employed for work as well as creative purposes. These documentaries are also a useful resource for teachers of Maltese.

115 episodes

Series Premiere

2018-10-01T16:30:00Z

1x01 L-Iżvilupp tal-Malti

Series Premiere

1x01 L-Iżvilupp tal-Malti

  • 2018-10-01T16:30:00Z25m

Fl-ewwel programm se niltaqgħu mal-Prof. Joe Brincat, li jgħallem il-Lingwistika Taljana fl-Università u huwa espert fil-Lingwistika Storika. Dr Olvin Vella wkoll se jkun qed jiġi intervistat fl-ewwel episodju ta' Ilsienna! Huwa membru tad-Dipartiment tal-Malti, L-Università ta' Malta. Dr Michael Spagnol se jkun qed jiddiskuti l-iżvilupp tal-ilsien Malti fl-ewwel episodju ta' Ilsienna. Se jkun hemm il-Prof. Manwel Mifsud, riċerkatur u membru tad-Dipartiment tal-Malti, L-Università ta' Malta.

2018-10-08T16:30:00Z

1x02 It-Teknoloġija tal-Malti

1x02 It-Teknoloġija tal-Malti

  • 2018-10-08T16:30:00Z25m

Fl-episodju li jmiss se nħarsu lejn it-teknoloġija tal-Malti, ħaġa li forsi m'aħniex imorrijin nagħmlu. Fost l-oħrajn, se nkunu qed nitkellmu ma' Albert Gatt, mill-Istitut tal-Lingwistika u t-Teknoloġija tal-Lingwa fl-Università ta' Malta. Riċerkatriċi oħra li se niltaqgħu magħha fil-programm li jmiss hija Dr Claudia Borg, li se tkun qed tiddiskuti l-iżvilupp ta' automatic speech recognition system, tipo Siri. Claudia Borg hija membru tal-Artificial Intelligence Malta Group u tikkollabora wkoll mal-Istitut tal-Lingwistika u t-Teknoloġija tal-Lingwa. Carmen Carabott se tixħet aktar dawl dwar is-sengħa tat-traduzzjoni. Thomas Pace, id-Direttur Eżekuttiv ta' Il-Kunsill Nazzjonali tal-Ilsien Malti, għada se jkun qed jiddiskuti ċ-ċekkjatur tal-Malti, id-dizzjunarju fuq l-internet, u l-qagħda inġenerali tal-Malti fl-era diġitali.

1x03 Il-Mużika popolari bil-Malti

  • 2018-10-15T16:30:00Z25m

L-episodju li jmiss huwa dwar il-Malti u l-mużika popolari, u matulu se niltaqgħu mal-kantawtur Manwel Mifsud li fost l-oħrajn kiteb "Vassalli." Kantawtriċi oħra hija Corazon Mizzi, li kliemha u leħinha saru sinonimi mad-diska popolari bil-Malti. Se niltaqgħu wkoll mar-riċerkatur Toni Sant. Fost l-oħrajn, Toni Sant jiddiskuti b'mod kritiku l-istorja tal-mużika Maltija u l-importanza tal-festivals. Minbarra li hija kantanta brava, Dorothy Bezzina hija wkoll riċerkatriċi tal-mużika bil-Malti, b'teżi dwar il-kantant Gaetano Kanta. Wieħed mill-membri ta' The Travellers se jkun qed jiddiskuti l-kitba tal-lirika bil-Malti.

2018-10-22T16:30:00Z

1x04 Il-Qari fil-Pubbliku

1x04 Il-Qari fil-Pubbliku

  • 2018-10-22T16:30:00Z25m

Fl-episodju li jmiss niltaqgħu ma' Gorg Peresso, wieħed mill-aktar vuċijiet magħrufa f'pajjiżna; huwa se jkun qed jiddiskuti l-qari fil-pubbliku fuq ir-radju. Glen Calleja se jiffoka fuq il-qari fil-pubbliku. Glen huwa kittieb, legatur, u jmexxi kors fl-Università ta' Malta propju fuq dan is-suġġett. Vince Fabri, il-konfundatur u kordinatur ta' Poeżijaplus, se jgħaddilna ftit tagħrif dwar l-open mics li jieħu ħsieb jorganizza. Jean Paul Borg huwa kittieb emerġenti u huwa wkoll se jkun qed jaqsam magħna xi esperjenzi marbuta mal-palk ħieles. L-aħħar mistiedna għall-programm t'għada hija Leanne Ellul li, minbarra li hija kittieba brava, hija wkoll l-amministratriċi ta' Inizjamed. Hi wkoll se tkellimna dwar il-palk ħieles. Jean Paul Borg jaqra poeżija ta' Tamim Al-Barghouti, tradotta għall-Malti minnu stess.

Fl-episodju li jmiss, se naraw min huma l-entitajiet ewlenin tal-Malti fl-Università u fil-Gvern. Nibdew b'intervista ma' Joe Friggieri, il-President ta' Il-Kunsill Nazzjonali tal-Ilsien Malti. Albert Gatt se jgħidilna x'inhu l-irwol tal-Institut tal-Lingwistika u t-Teknoloġija tal-Lingwa u kif l-Istitut jaħdem id f'id ma' entitajiet oħra bħad-Dipartiment tal-Malti ta' L-Università ta' Malta. Bernard Micallef huwa l-Kap tad-Dipartiment tal-Malti u wieħed mill-mistednin tagħna fl-episodju li jmiss. David Muscat huwa r-raba' wieħed intervistat. David huwa uffiċjal edukattiv tal-Malti fi ħdan il-Ministeru tal-Edukazzjoni.

1x06 Għaqdiet Volontarji tal-Malti

  • 2018-11-05T17:30:00Z25m

Fl-episodju li jmiss: Sephora Francalanza dwar l-Għaqda tal-Malti. Inċidentalment, Sephora se tkun qed tagħti taħdita l-ġimgħa d-dieħla dwar it-teżi tagħha. Niltaqgħu wkoll ma' Joseph Borg, mill-Akkademja tal-Malti. Inizjamed hija għaqda oħra volontarja li taħdem b'risq l-ilsien Malti. Adrian Grima, kofundatur ta' Inizjamed, se jkun qed ikellimna dwar il-ħidma ta' din l-għaqda, magħrufa l-aktar għall-Festival tal-Letteratura. Jesmond Sharples huwa l-President tal-Għaqda Poeti Maltin. L-aħħar mistieden għall-episodju li jmiss huwa Karl Scicluna, President tal-Għaqda tal-Qarrejja tal-Provi.

2018-11-12T17:30:00Z

1x07 Il-Kitba Kreattiva

1x07 Il-Kitba Kreattiva

  • 2018-11-12T17:30:00Z25m

L-episodju li jmiss se jkun wieħed mill-aktar episodji kkuluriti, b'intervisti ma' għadd ta' kittieba ewlenin, fosthom Adrian Grima. Clare Azzopardi hija awtriċi oħra li se nintervistaw fl-episodju li jmiss. Immanuel Mifsud huwa waħda mill-vuċijiet kontemporanji ewlenin. Żgur li l-aħħar mistieden ma jeħtieġ ebda introduzzjoni: il-kbir Trevor Zahra nnifsu!

1x08 Il-Produzzjoni tal-Ktieb bil-Malti

  • 2018-11-19T17:30:00Z25m

Glen Calleja, legatur tal-kotba, se jkun wieħed mill-mistiedna fl-episodju li jmiss. Joseph Mizzi, id-direttur tal-Klabb Kotba Maltin, jaqsam magħna l-esperjenzi tiegħu b'rabta mal-produzzjoni tal-ktieb bil-Malti. Franco Portelli, mill-istamperija Gutenberg Press Ltd, se jagħtina dewqa tax-xogħol li jseħħ minn wara l-kwinti. Aktar tard illum l-artist Pierre Portelli se jkun qed jitkellem dwar id-disinn tal-kotba.

2018-11-26T17:30:00Z

1x09 Il-Malti u t-Traduzzjoni

1x09 Il-Malti u t-Traduzzjoni

  • 2018-11-26T17:30:00Z25m

Mark Vella: "Ilsienna qed isir aktar rikk minħabba li qed jittraduċi aktar kontenut u qed jaffronta aktar suġġetti ġodda." Mark Vella huwa Uffiċjal tal-Lingwi mal-Kummissjoni Ewropea - Ir-Rappreżentanza. Il-Prof. Eynaud: "L-isfida tal-interpretu hi li kuljum se jbiddel ix-xenarju tiegħu." Il-Prof. Joseph Eynaud dwar id-differenzi bejn l-interpretar u t-traduzzjoni. Il-Prof. Eynaud huwa l-Kap tad-Dipartiment tal-Istudji tat-Traduzzjoni, Terminoloġija u Interpretar. Il-Prof. Joseph Eynaud jitkellem dwar is-sottotitli għat-teleserje Strada Stretta u l-persuni neqsin mis-smigħ. It-traduttriċi Doriana Vella se tkellimna dwar l-opportunitajiet ta' xogħol li wieħed jista' jsib permezz tat-traduzzjoni, kemm barra kif ukoll f'pajjiżna stess.

Fl-episodju li jmiss se nistħarrġu kif il-lingwa tista' tkun għodda ta' poter li tikkontribwixxi għal aktar koeżjoni fis-soċjetà. Fost l-oħrajn, tkellimna mal-kittieb u l-attivist Adrian Grima. Walid Nabhan huwa kittieb Malti-Palestinjan li għamlilna isem mal-Ewropa u lil hinn, billi rebaħ il-Premju Letterarju Ewropew u din il-ġimgħa stess kien mistieden il-Ġappun. Fost l-oħrajn, Walid jitkellem fuq kif il-lingwa tista' tintuża sabiex issikket, jew tagħti vuċi, lill-minoranzi. Tyrone Grima, kittieb u fundatur ta' Drachma Malta, jitkellem magħna dwar kif il-lingwa tista' teskludi, jew tinkludi, persuni ta' sessi jew orjentazzjoni differenti. Yana Psaila, kittieba u poetessa Russa-Maltija, titkellem mat-tim ta' Ilsienna dwar kif il-lingwa għenitha tintegra aħjar fis-soċjetà Maltija.

1x11 Il-Mużika Alternattiva bil-Malti (1)

  • 2018-12-10T17:30:00Z25m

Nerġgħu niltaqgħu ma' Sephora Francalanza, din id-darba billi rriċerkat il-lirika tal-mużika alternattiva bil-Malti. Niltaqgħu wkoll ma' Malcolm Bonnici, wieħed mill-mużiċisti ta' Mistura. Episodju dwar il-mużika alternattiva bil-Malti ma jkunx komplut mingħajr il-kontribut tal-Brikkuni.

1x12 Il-Mużika Alternattiva bil-Malti (2)

  • 2018-12-17T17:30:00Z25m

L-episodju li jmiss ikompli ma' ta' qablu billi jħares lejn il-mużika alternattiva bil-Malti. Band oħra li se niltaqgħu magħha hija plato's dream machine; fl-intervista, Robert Farrug Flores se jaqsam magħna l-esperjenzi li għadda minnhom fl-aħħar snin. It-tielet band fl-episodju t'għada hija Bila, li riċentament nidew "Bestjarju."

2018-12-24T17:30:00Z

1x13 Il-Kwistjoni tal-Lingwa

1x13 Il-Kwistjoni tal-Lingwa

  • 2018-12-24T17:30:00Z25m

Simone Azzopardi hija storika oħra li se taqsam ħsibijietha magħna dwar l-Kwistjoni tal-Lingwa. Il-Prof. Henry Frendo huwa storiku li jgħallem l-Università ta' Malta u li rriċerka sew il-Kwistjoni tal-Lingwa. Fl-episodju li jmiss, il-Prof. Oliver Friggieri jirrifletti fuq x'impatt kellha l-Kwistjoni tal-Lingwa fuq l-identità tagħna.

2018-12-31T17:30:00Z

1x14 Il-Malti Mediku

1x14 Il-Malti Mediku

  • 2018-12-31T17:30:00Z25m

Fl-episodju li jmiss se nħarsu lejn qasam speċjalizzat ħafna: il-Malti mediku. Fost l-oħrajn se nkunu qed nitkellmu mal-ispeċjalista Yves Muscat-Baron. Nitkellmu ma' Ermira Tartari Bonnici, infermiera Albaniża li ilha taħdem f'pajjiżna għal dawn l-aħħar 18-il sena. Joseph Trapani, lekċerer tax-Xjenzi tas-Saħħa, se jiddiskuti l-importanza li l-ħaddiema fil-qasam tas-saħħa jitkellmu l-lingwa nattiva tal-pazjenti tagħhom. Michael Spagnol, lekċerer mad-Dipartiment tal-Malti fl-Università ta' Malta u l-moħħ wara Kelma Kelma, se jiddiskuti l-użu tal-Malti fil-qasam tas-saħħa.

1x15 Il-Malti u l-Barranin ta' Ġewwa

  • 2019-01-07T17:30:00Z25m

Fl-episodju li jmiss se nħarsu lejn l-imprtanza tat-tagħlim tal-Malti lill-barranin, speċjalment f'kuntest fejn l-ammont ta' ħaddiema barranin qed jiżdied. Fost il-kelliema tagħna, se jkollna lil Phyllisienne Gauci, esperta fit-tagħlim tal-lingwi barranin. Għal darb'oħra, Walid Nabhan se jkun wieħed mill-mistiedna tagħna. Walid se jaqsam magħna l-esperjenza tiegħu bħala "barrani," illum ta' ġewwa, li tgħallem sew ilsienna tant li rebaħ premji prestiġjużi bih. Yana Psaila hija poetessa Russa-Maltija. Yana wkoll tgħallmet il-Malti bħala adulta, tant li saħansitra tikteb bih!

2019-01-14T17:30:00Z

1x16 Il-Gazzetti bil-Malti

1x16 Il-Gazzetti bil-Malti

  • 2019-01-14T17:30:00Z25m

Fl-episodju li jmiss se nħarsu lejn l-istorja tal-gazzetti u kif dawn ikkontribwew għall-istandardizzazzjoni tal-kitba bil-Malti u l-iżvilupp ta' idjoma letterarja. Magħna se jkollna lil Jessica Micallef, eks student tad-Dipartiment tal-Malti fl-Università ta' Malta li rriċerkat il-gazzetti tas-snin bikrin. Il-Prof. Arnold Cassola għomru u żmienu jirriċerka l-gazzetti, speċjalment fid-dawl tar-rabtiet tagħna mal-Italja, u għaldaqstant ma jistax jonqos il-kontribut tiegħu fl-episodju li jmiss! Il-Prof. Oliver Friggieri huwa awtorità fuq għadd ta' kittieba Maltin li l-ewwel ma bdew jippubblikaw kien fil-gazzetti lokali. Friggieri se jkun qed jaqsam magħna l-osservazzjonijiet tiegħu fuq dan is-suġġett. Dianne Giordmaina hija librara u riċerkatriċi li riċentament temmet id-Diploma fil-Letteratura Maltija fl-Università ta' Malta. Fost l-oħrajn, hija rriċerkat liz-Zija Rużann, li kienet fuq quddiem nett fil-kitba għat-tfal fil-gazzetti.

2019-01-21T17:30:00Z

1x17 Il-Films bil-Malti

1x17 Il-Films bil-Malti

  • 2019-01-21T17:30:00Z25m

Fost il-mistiedna għall-episodju li jmiss, se jkollna lil Tony Parnis, direttur. Mistiedna oħra minn tagħna hija Abigail Mallia ta' Take 2 Entertainment, li se tiddiskuti l-films bil-Malti bħala produttriċi u direttriċi. Ma jistax jonqos li niddiskutu wkoll Simshar, film riċenti bil-Malti li żgur li smajtu bih. L-attriċi brava Clare Agius hija t-tielet mistiedna li se jkollna u se titkellem dwar Simshar.

Sephora Francalanza, il-President tal-Għaqda tal-Malti tal-Università, se taqsam magħna l-esperjenza tagħha dwar il-Malti u ż-żgħażagħ. Chris Gruppetta huwa pubblikatur li s-suq tal-kotba għaż-żgħażagħ jafu sew. Leanne Ellul hija awtriċi, magħrufa l-aktar għar-rumanz Gramma, ir-rumanz rebbieħ tal-Konkors Rumanzi għaż-Żgħażagħ. Anke Trevor Zahra, ġgant tal-letteratura lokali, se jaqsam magħna l-esperjenzi tiegħu fil-kitba kreattiva għaż-żgħażagħ. Il-ħames mistiedna t'għada hija Rita Saliba, kittieba li kitbet għaż-żgħażagħ u li rebħet il-Konkors Rumanzi għaż-Żgħażagħ diversi drabi.

2019-02-04T17:30:00Z

1x19 Il-Malti u l-Edukazzjoni

1x19 Il-Malti u l-Edukazzjoni

  • 2019-02-04T17:30:00Z25m

Etienne Micallef huwa għalliem tal-primarja u se jiddiskuti magħna l-Malti u l-edukazzjoni. George Mifsud huwa wieħed mill-erba' uffiċjali edukattivi tal-Malti. George se jagħtina dewqa tal-ħidma kbira li jkun għaddej fil-Malti fil-qasam edukattiv. L-għalliema Dorianne Bonello se tagħtina dewqa ta' x'inhu meħtieġ sabiex tgħallem il-Malti f'livell sekondarju. Ir-raba' mistieden għall-episodju t'għada huwa David Aloisio, lekċerer tal-Malti fil-Junior College.

2019-02-11T17:30:00Z

1x20 Il-Komiks bil-Malti

1x20 Il-Komiks bil-Malti

  • 2019-02-11T17:30:00Z25m

Niltaqgħu ma' Audrienne Degiorgio, illustratriċi, li se titkellem dwar il-komiks bil-Malti. Ġorġ Mallia żgur li m'għandu bżonn ebda introduzzjoni, speċjalment il-ġenerazzjonijiet li kibru jsegwu r-rivista 'Is-Sagħtar'! Mallia se jkun qed ikellimna bħala kartunist u illustratur tal-komiks. Guzi Gatt huwa kittieb tal-komiks; huwa se jiddiskuti magħna r-realtà li l-kittieba u l-illustraturi tal-komiks iħabbtu wiċċhom magħha.

Fl-episodju li jmiss nerġgħu nħarsu lejn il-Malti​ bħala għodda ta' inklużjoni, din id-darba għal persuni neqsin mis-smigħ u mid-dawl, u għal persuni bl-awtiżmu. Fost il-mistiedna fl-episodju li jmiss se jkollna lil Oliver Scicluna, il-President tal-Commission for the Rights of Persons with Disability (CRPD). Fost l-oħrajn, huwa jitkellem dwar il-Malti u l-persuni neqsin mis-smigħ u d-dawl, u persuni bl-awtiżmu. Il-Prof. Marie Alexander se taqsam magħna spunti dwar ir-riċerka u t-teknoloġija għal persuni neqsin mid-dawl u mis-smigħ, u dwar persuni bl-awtiżmu. Niltaqgħu wkoll ma' Dorianne Callus, membru attiv tad-Deaf People Association - Malta. Tinterpreta Rita Portelli.

1x22 Il-Kittieba Soċjorealisti

  • 2019-02-25T17:30:00Z25m

Il-kittieba tax-xellug fil-bidu tas-seklu għoxrin ħallew impatt kbir fuq il-letteratura Maltija tas-seklu ta' wara. F'dan l-episodju nitkellmu ma' għadd ta' riċerkaturi dwar dawn il-kittieba, magħrufa aħjar bħala s-soċjorealisti. Fost l-interventi hemm dak ta' Maria Simiana, riċerkatriċi żagħżugħa. M'hemm ħtieġa t'ebda introduzzjoni għall-Prof. Oliver Friggieri; fost l-oħrajn, Friggieri se jitkellem dwar l-irwol tas-soċjorealiżmu fil-formazzjoni tal-partiti. Emanuel Psaila rriċerka l-letteratura u l-politika; isimgħu x'għandu xi jgħid dwar il-kittieba tal-bidu tas-seklu 20! Ir-raba' mistieden għall-episodju t'għada huwa Charles Briffa, lekċerer mad-Dipartiment għall-Istudji dwar it-Traduzzjoni u l-Interpretazzjoni fl-Università ta' Malta.

1x23 Opportunitajiet għall-Kittieba

  • 2019-03-04T17:30:00Z25m

Inħarsu lejn l-opportunitajiet li jeżistu għall-kittieba Maltin. Tkellimna ma' Mark Camilleri, il-President tal-Kunsill Nazzjonali tal-Ktieb. Illum il-ġurnata hawn ħafna aktar opportunitajiet għall-kittieba, minn fondi ġodda għal opportunitajiet ta' taħriġ. Niltaqgħu ma' rappreżentanti ewlenin tal-entitajiet li joffru dawn l-opportunitajiet. Tkellimna ma' Sephora Francalanza, il-President tal-Għaqda tal-Malti, dwar x'possibbiltajiet ta' taħriġ u pubblikazzjoni qed jingħataw awturi żgħażagħ. It-tim ta' Ilsienna ltaqa' ma' Mary Ann Cauchi, id-Diretriċi l-ġdida għall-Istrateġija u l-Fondi, u saqsa dwar x'opportunitajiet qed joffri l-Kunsill Malti għall-Arti. Se nħarsu lejn opportunitajiet ta' taħriġ, pubblikazzjoni, traduzzjoni, u ffinanzjar. Dwar dan u aktar tkellimna ma' Chris Gruppetta, pubblikatur.

1x24 It-Traduzzjoni ta' Testi Sagri

  • 2019-03-11T17:30:00Z25m

Fost it-testi sagri tradotti għall-Malti nsemmu l-Bibbja, il-Quran, u l-Bħagawad Gita. F'dan l-episodju nistħarrġu l-istejjer u s-snajja' marbuta ma' dawn it-traduzzjonijiet. Ir-Rev. Dr Paul Sciberras se jitkellem dwar l-importanza tat-traduzzjoni ta' testi sagri. Test sagru ieħor li se nkunu qed nitkellmu dwaru fl-episodju li jmiss huwa l-Bħawagad Gita, li ġie tradott għal ilsienna minn Michael Zammit. Walid Nabhan, ħassieb Palestinjan-Malti, jagħtina dewqa tal-isfidi li jkun hemm meta jinqalbu testi sagri, u għaliex huwa importanti li jingħelbu. Carmel Bezzina rriċerka 'l Pietru Pawl Saydon, traduttur ewlieni tal-Bibbja mill-ilsna oriġinali għal ilsienna. Bezzina se jagħtina idea tal-ħidma li daħal għaliha Saydon.

2019-03-18T17:30:00Z

1x25 Il-Malti u d-Djaletti

1x25 Il-Malti u d-Djaletti

  • 2019-03-18T17:30:00Z25m

Se jkollna episodju ieħor ikkulurit immens, din id-darba dwar id-djaletti. Fost il-mistiedna se jkollna lil Ruben Farrugia, riċerkatur. Michael Spagnol, magħruf bħala s-Sur Kelma Kelma, żgur li huwa wiċċ familjari fuq Ilsienna u f'affarijiet oħra tal-Malti. Michael se jkun qed jiddiskuti d-djaletti. Sandra Vella hija lingwista; fost l-oħrajn, qiegħda taħdem fuq proġetti (interessanti immens!) b'rabta mad-djaletti ta' pajjiżna. L-aħħar mistieden għall-episodju t'għada huwa Guzi Gatt, li diġà ltqajna miegħu f'xi episodji ta' Ilsienna; din id-darba, Ġużi se jkellimna dwar id-djaletti li nsibu fil-gżejjer tagħna.

2019-03-25T17:30:00Z

1x26 L-Għana Malti

1x26 L-Għana Malti

  • 2019-03-25T17:30:00Z25m

Rachelle Deguara hija għannejja żagħżugħa li se niltaqgħu magħha fl-episodju li jmiss ta' Ilsienna (u li kif tistgħu tobsru, se jkun dwar l-għana!). L-għana huwa wieħed mit-tipi ta' mużika folkloristika l-aktar magħrufa f'pajjiżna. F'dan l-episodju nħarsu lejn il-valur soċjali tiegħu u lejn it-tekniki mħaddma fl-għana u fix-xogħol tal-kitarri. Ġorġ Azzopardi, magħruf bħala ż-Żabliġon, huwa wieħed mill-mistiedna speċjali tal-episodju li jmiss ... fost l-oħrajn se jurina kif tinħadem kitarra ta' Malta, xogħol idejh! Tkellimna wkoll ma' Ranier Fsadni, antropologu, li rriċerka l-għana.

2019-04-01T16:30:00Z

1x27 L-Ortografija Maltija

1x27 L-Ortografija Maltija

  • 2019-04-01T16:30:00Z25m

L-episodju li jmiss se jkun dwar l-ortografija Maltija; fost il-mistednin se jkollna lil Bernice Magro, li rriċerkat propju dan il-qasam. Desirée Dimech ukoll irriċerkat l-ortografija ta' lsienna. Dr George Farrugia huwa wieħed mill-esperti ewlenin fl-ortografija ta' lsienna. Huwa se jispjegalna l-iżviluppi ewlenin li għaddiet minnhom il-kitba bil-Malti. Thomas Pace, id-Direttur ta' Il-Kunsill Nazzjonali tal-Ilsien Malti, se jiddiskuti l-importanza ta' strateġija u regoli ċari ortografiċi. Din l-intervista se tidher fl-episodju t'għada.

2019-04-08T16:30:00Z

1x28 Qabel il-Malti

1x28 Qabel il-Malti

  • 2019-04-08T16:30:00Z25m

Inħarsu lejn ir-realtà lingwistika qabel l-iżvilupp tal-Malti. Il-Prof. Albert Borg, lingwista, se jkun wieħed mill-mistiedna tagħna. Dr Abigail Zammit hija epigrafista, jiġifieri tistudja u tinterpreta skrizzjonijiet antiki; Zammit se tiddiskuti r-realtà lingwistika li kellna f'pajjiżna qabel l-iżvilupp tal-Malti. Il-Prof. Anthony J. Frendo huwa fost wieħed mill-arkeologi ewlenin ta' pajjiżna; fl-episodju li jmiss se jagħti l-kontribut tiegħu primarjament dwar il-Feniċju u l-Puniku. Ir-raba' mistieden huwa Charles Dalli, storiku li fost l-oħrajn iffoka fuq iż-Żmien Medjevali.

2019-04-15T16:30:00Z

1x29 Il-Filosofija bil-Malti

1x29 Il-Filosofija bil-Malti

  • 2019-04-15T16:30:00Z25m

Se jkollna magħna lill-Prof. Michael Zammit, lekċerer fl-Università ta' Malta, li se jkellimna dwar il-Filosofija bil-Malti. Il-Prof. Joe Friggieri jgħidilna x'jaħseb dwar l-użu tal-Malti fil-Filosofija u l-potenzjal tiegħu fl-Università fil-qasam filosofiku. Minkejja ċ-ċokon ta' pajjiżna, għandna tradizzjoni ta' kitbiet filosofiċi bi lsienna. Inħarsu lejn il-ħassieba ewlenin u t-temi filosofiċi li trattaw. Patri Mark Montebello huwa t-tielet kelliem li se niltaqgħu miegħu. Ir-raba' mistieden huwa Dr Jean-Paul De Lucca, il-Kap tad-Dipartiment tal-Filosofija.

2019-04-22T16:30:00Z

1x30 Il-Malti u t-Teatru

1x30 Il-Malti u t-Teatru

  • 2019-04-22T16:30:00Z25m

L-episodju li jmiss se jkun dwar it-teatru bil-Malti. Fost l-oħrajn se tkellimna Simone Spiteri, kittieba, attriċi, u direttriċi li spiss taħdem mal-kumpanija Dù Theatre. It-teatru jaqdi funzjoni importanti ħafna fil-komunità, mhux biss fuq livell artistiku imma anke sabiex jittratta temi politiċi u soċjali. Kelliem ieħor, did-darba mid-Dipartiment tal-Istudji Teatrali, huwa Marco Galea, espert tal-istorja tat-teatru f'Malta. It-tim ta' Ilsienna ltaqa' wkoll ma' Martin Gauci, id-direttur ta' Dwal Godda, kumpanija teatrali. Martin tkellem magħna dwar it-teatru tal-komunità. Mistieden ieħor huwa Sean Buhagiar, id-Direttur Artistiku ta' Teatru Malta.

2019-04-29T16:30:00Z

1x31 Il-Letteratura tat-Tfal

1x31 Il-Letteratura tat-Tfal

  • 2019-04-29T16:30:00Z25m

Fl-episodju li jmiss se nħarsu lejn il-letteratura tat-tfal; fost il-mistiedna se jkollna lil Noel Tanti, kittieb u librar. Minkejja li lsienna għadu fiż-żgħożija tiegħu, xorta waħda għandna biex inkunu kburin bil-pubblikazzjonijiet għat-tfal. F'dan l-episodju nħarsu lejn il-kitba għat-tfal mill-aspett storiku sal-prattika nfisha tal-kitba. Ma nistgħux nitkellmu fuq il-letteratura tat-tfal mingħajr ma nsemmu lil Trevor Zahra! L-aħħar mistieden huwa Chris Gruppetta, pubblikatur.

2019-05-06T16:30:00Z

1x32 Kittieba Nisa Maltin

1x32 Kittieba Nisa Maltin

  • 2019-05-06T16:30:00Z25m

L-episodju li jmiss se jkun dwar kittieba nisa Maltin. Fost l-oħrajn se nintervistaw lil Therese Pace, rebbieħa tal-Konkors Nazzjonali tal-Poeżija. Poetessa oħra li se nintervistaw hija Nadia Mifsud Mutschler; minbarra kotba ta' poeżija, Nadia ppubblikat ukoll il-proża mal-Merlin Publishers u f'Leħen il-Malti, ir-rivista tal-Għaqda tal-Malti. Marlene Saliba tispira ruħa mill-wirt naturali u storiku tagħna, kif tixhed ġabra ta' poeżiji minn tagħha ispirata mill-arkeoloġija. Se niltaqgħu wkoll ma' Rita Saliba, awtriċi magħrufa kemm maż-żgħar kif ukoll mal-kbar.

2019-05-13T16:30:00Z

1x33 Il-Malti u t-Teatrin

1x33 Il-Malti u t-Teatrin

  • 2019-05-13T16:30:00Z25m

Fl-episodju li jmiss se nħarsu lejn it-teatrin bil-Malti; fost l-oħrajn se niltaqgħu ma' Marco Galea, li rriċerka l-istorja tat-teatru f'pajjiżna. Mistieden ieħor għall-episodju li jmiss huwa Matteo Pullicino, li wkoll irriċerka l-istorja tat-teatrin. Ninu Borg se jġib miegħu l-esperjenza personali tiegħu billi se jitkellem mill-perspettiva ta' kittieb tad-drama. Awguri lill-ommijiet kollha! F'dan il-jum speċjali, ma nistgħux ma naqsmux magħkom il-poeżija 'Lil Ommi' ta' Rużar Briffa! Fl-aħħar nett ma setax jonqos li nintervistaw lil Sean Buhagiar, id-Direttur Artistiku ta' Teatru Malta.

1x34 Il-Malti u l-Komunità Queer

  • 2019-05-20T16:30:00Z25m

Ħejjejnielkom episodju ieħor dwar il-lingwa u l-inklużjoni, din id-darba b'rabta mal-komunità queer. Fost il-mistiedna hemm Tyrone Grima, kittieb u fundatur ta' Drachma Malta. Gabi Calleja, attivista magħrufa sew fil-qasam tad-drittijiet LGBTIQ, se taqsam magħna xi ħsibijiet dwar l-użu tal-lingwa u r-rappreżentazzjoni tal-karattri f'xogħlijiet letterarji b'rabta m'ilsienna. L-aħħar mistieden huwa Romario Sciberras, student tad-Dipartiment tal-Malti fl-Università ta' Malta li kien fuq id-Dean's List u li qed jikteb teżi dwar il-letteratura u l-komunità queer.

2019-05-27T16:30:00Z

1x35 Il-Kittieba Għawdxin

1x35 Il-Kittieba Għawdxin

  • 2019-05-27T16:30:00Z25m

Il-gżira oħt tat kontribut kbir fl-iżvilupp ta’ lsienna, fost l-oħrajn grazzi għal kittieba u riċerkaturi bħal Ġan Franġisk Agius de Soldanis, Ġorġ Pisani, Mary Meilak, u Anton Buttigieg, li qeda wkoll fl-irwol ta’ President. Se nħarsu lejn il-kontribut li kittieba Għawdxin taw lill-Malti. Se nlaqqgħukom ma' xi kittieba Għawdxin. Fost il-mistiedna se jkollna lill-Kavallier Joe M. Cassar. Anabelle Portelli hija kittieba żagħżugħa mill-gżira oħt; hi wkoll iltaqgħet magħna sabiex tiddiskuti s-sengħa tal-kitba. Charles Daniel Saliba huwa wiċċ familjari fost il-kittieba u l-edukaturi tal-Malti f'pajjiżna. It-tim ta' Ilsienna ltaqa' miegħu sabiex jiddiskuti aspetti tal-kitba mill-gżira oħra. Elena Cardona hija kittieba żagħżugħa u l-kordinaturiċi ta' Inizjamed għal Għawdex. Iltqajna u tkellimna ma' Elena dwar kitbietha u dwar x'attivitajiet letterarji jittellgħu fil-gżira oħt. L-aħħar mistieden huwa Charles Bezzina, magħruf l-aktar għall-poeżiji tiegħu b'rabta mal-metafora tal-baħar.

2019-06-03T16:30:00Z

1x36 It-Traduzzjoni Letterarja

1x36 It-Traduzzjoni Letterarja

  • 2019-06-03T16:30:00Z25m

Il-kitbiet ta’ awturi kbar bħal Victor Hugo, Albert Camus, jew Dante, spiss jaslulna permezz tat-traduzzjoni. Nerġgħu ndawru ħarsitna lejn it-traduzzjoni, bid-differenza li se niffukaw fuq it-traduzzjoni letterarja. Fost il-mistiedna tagħna se jkollna lil Claudine Borg, lekċerer tat-traduzzjoni. Chris Gruppetta, pubblikatur, se jaqsam magħna perspettivi kummerċjali marbuta mal-produzzjoni ta' traduzzjonijiet letterarji. Nadia Mifsud Mutschler hija poetessa u traduttriċi Maltija li tgħix Franza. Taqsam magħna l-esperjenzi tagħha hija u tittraduċi. L-aħħar mistieden tagħna huwa Charles Briffa, lekċerer tat-traduzzjoni fl-Università ta' Malta.

2019-06-10T16:30:00Z

1x37 Il-Malti u l-Hip Hop

1x37 Il-Malti u l-Hip Hop

  • 2019-06-10T16:30:00Z25m

F’din is-sensiela diġà ħarisna lejn tipi differenti ta’ mużika, mill-għana u l-mużika popolari għal dik alternattiva. Fl-episodju li jmiss se nduru lejn stil ieħor ta’ mużika, dak tal-hip hop! F'din is-sensiela għaddejna mill-mużika popolari għall-għana u dik alternattiva. Issa jmiss il-hip hop bil-Malti, u fost il-mistiedna tagħna se jkollna lil Claude Agius, magħruf aħjar bħala Il-Lapes. Ma jistax jonqos li f'episodju dwar il-hip hop bi lsienna ma nistednux lill-Hooli (Johnston Farrugia), rapper Malti. Rachelle Deguara (REA) hija mistiedna oħra li se tkellimna dwar l-esperjenza tagħha bħala kittieba u kantanta tal-hip hop bil-Malti. Ir-raba' mistieden huwa Joseph Kapitlu ta' Kapitlu Tlettax.

2019-06-17T16:30:00Z

1x38 Il-Malti u l-Folklor

1x38 Il-Malti u l-Folklor

  • 2019-06-17T16:30:00Z25m

Yanika Schembri Fava se tkellimna dwar il-Malti u l-folklor. Yanika tgħin qatigħ fit-tlugħ tal-attivitajiet ta' It-Tradizzjoni Orali, inizjattiva tad- Dipartiment tal-Malti fl-Università ta' Malta. Kelliema oħra hija Marlene Mifsud Chircop, folklorista li ilha tirriċerka t-tradizzjoni orali f'pajjiżna għal snin twal ħafna. Steve Borg huwa etnografu u kittieb li rriċerka qatigħ id-drawwiet u l-għajdut tal-Maltin. Huwa wkoll se jkun qed jaqsam magħna xi riflessjonijiet dwar ilsienna u l-folklor. Għal bosta snin ilsienna serva sabiex il-folklor ta’ pajjiżna jgħaddi minn ġenerazzjoni għal oħra, fost l-oħrajn permezz ta’ qwiel, idjomi, taqbiliet, u ħrejjef. Guzi Gatt huwa l-aħħar mistieden għal dan l-episodju.

2019-06-24T16:30:00Z

1x39 Il-Poeżija Maltija

1x39 Il-Poeżija Maltija

  • 2019-06-24T16:30:00Z25m

L-episodju li jmiss se jkun speċjali mhux biss għax huwa l-aħħar episodju ta' dis-sensiela, imma wkoll għax se nxandru intervista mal-poeta Mario Azzopardi, li kkontribwixxa qatigħ lill-poeżija Maltija. Il-Prof. Bernard Micallef huwa raġuni oħra għala l-episodju li jmiss huwa speċjali; l-intervista li se nxandru ma' Micallef hi waħda mill-aħħar intervisti miegħu bħala Kap tad-Dipartiment tal-Malti fl-Università ta' Malta. Claudia Gauci hija poetessa kontemporanja li tappartjeni għall-ġenerazzjoni l-ġdida ta' poeti. Claudia se taqsam magħna l-esperjenzi tagħha fix-xena kreattiva lokali. Ma stajniex ma nintervistawx ukoll lill-Prof. Oliver Friggieri, ġgant tal-letteratura lokali, kemm bħala kritiku kif ukoll bħala kittieb. Infakkrukom li l-episodju t'għada se jkun dwar il-poeżija Maltija. L-aħħar mistieden huwa Joseph Mizzi, id-direttur tad-dar tal-pubblikazzjonijiet Klabb Kotba Maltin.

Dr Olvin Vella, lekċerer u riċerkatur fi ħdan id-Dipartiment tal-Malti, L-Università ta' Malta, se jkellimna dwar kliem Malti qadim misjub mill-istoriku Godfrey Wettinger. Niltaqgħu wkoll ma' Jon Mallia f'rokna dwar in-No Bling Show. Fl-istess rokna se jkollna kumment kritiku mingħand Toni Sant. John Bonello huwa magħruf l-aktar għall-kotba tal-fantasija u għalhekk kien xieraq li nistiednu lilu sabiex jitkellem dwar dan il-ġeneru! Fost il-kotba li kiteb John Bonello hemm it-triloġija 'Il-Logħba tal-Allat.' Yanika Schembri Fava hija riċerkatriċi bravissima fil-qasam ta' It-Tradizzjoni Orali, L-Università ta' Malta, u se tkellimna dwar it-taqbiliet, it-talb, u s-superstizzjoni! It-tim ta' Ilsienna ltaqa' ma' Marouska Farrugia sabiex tispjegalna aħjar kif jitqassmu s-sessjonijiet ta' qari għat-trabi organizzati minn L-Aġenzija Nazzjonali tal-Litteriżmu u x'riżorsi jeżistu.

Keith Demicoli jinża' ż-żarbun ta' ġurnalist u jilbes dak ta' ambaxxatur tal-qari, billi se jkellimna dwar l-esperjenza tiegħu bħala promotur tal-qari flimkien ma' L-Aġenzija Nazzjonali tal-Litteriżmu. Dawk minnkom li huma midħla tal-ġurnaliżmu sportiv għandhom imnejn li lil Keith Attard diġà jafuh, billi Keith kiteb teżi (eventwalment ippubblikata f'dizzjunarju) dwar it-termini użati fid-dinja tal-futbol. Keith Attard huwa l-awtur ta' Ballun Pinġut, issa fit-tieni edizzjoni tiegħu. Keith se jkellimna dwar it-terminoloġija speċjalizzata użata fid-dinja tal-isports. Niltaqgħu wkoll ma' Yanika Schembri Fava u l-Prof. Manwel Mifsud, li se jagħtuna tagħrif interessanti u mżewwaq b'eżempji dwar l-idjomi ta' lsienna. Mark Camilleri se jkellimna dwar l-esperjenza tiegħu huwa u jikteb l-istorja tal-futbol Malti għal udjenzi żgħar. Minbarra l-futbol, il-qari, u l-idjomi, se mmissu wkoll mad-dinja tat-teatru, b'intervista ma' Marco Galea dwar l-ewwel drammi bi lsienna.

Omar Seguna, editur ta' paġna letterarja, se jitkellem dwar l-importanza kulturali tal-paġni letterarji tal-gazzetti. Għal darb'oħra, Yanika Schembri Fava u l-Prof. Manwel Mifsud se jkunu fost il-mistiedna tagħna, din id-darba sabiex jagħtuna dewqa ta' xi qwiel u idjomi marbuta mat-temp. Marianne Schembri hija edukatriċi li taħdem fis-snin bikrin. Hija se tkellimna dwar bosta riżorsi li fasslet u li tuża mal-istudenti tagħha, bħal-leħħiet u l-kotba l-kbar. Waħda mir-rokniet qed tinġieb lilkom minn ġo dar tal-pubblikazzjoni. Pierre Portelli, il-mistieden tagħna għal din ir-rokna, se jagħtina ħjiel tax-xogħol li jsir minn wara l-kwinti. L-aħħar żewġ mistiedna huma Dr George Farrugia u Thomas Pace, li se jidħlu fid-dettall dwar l-ewwel sett ta' deċiżjonijiet tal-Kunsill Nazzjonali tal-Ilsien Malti. Dan il-filmat huwa l-ewwel wieħed minn tlieta li jkopru l-aġġornamenti meħtieġa fir-regoli tal-ortografija.

Se niltaqgħu mal-Ispettur Victor Gallo, u ma' Mark Camilleri, l-awtur li ħoloq lill-Ispettur. F'rokna oħra minn serje ta' tlieta, Ilsienna qiegħed jistħarreġ id-Deċiżjonijiet ta' Il-Kunsill Nazzjonali tal-Ilsien Malti, grazzi lil Dr George Farrugia u Thomas Pace. Bosta tfal u żgħażagħ jafu lil Ruth Frendo bħala l-awtriċi tas-sensiela L-Għoġol tad-Deheb, li ġie addattat f'film u f'app. Lil Trevor Zahra kulħadd jafu bħala kittieb, iżda fl-episodju li jmiss se niltaqgħu miegħu f'kapaċità oħra. Fost l-oħrajn se jkellimna dwar l-illustrazzjonijiet fi Tqasqis. Wara li l-Prof. Manwel Mifsud u Yanika Schembri Fava kellmuna dwar l-idjomi, issa jmiss li jagħtuna ftit tagħrif dwar il-qwiel.

Meta nsemmu l-mudelli, moħħna spiss imur għad-dinja tal-moda! Imm'hawn mhux fuq DAWK il-mudelli se nkellmukom, imma fuq il-mudelli li nużaw għal kliem li fih l-ittra Għ! Bħal-lum ġimgħa nfakkru l-Għid tal-Erwieħ u nagħtu bidu għax-xahar tal-mejtin, għalhekk, ħsibna sabiex fl-episodju li jmiss nagħtu ħarsa lejn id-drawwiet marbuta mal-mewt flimkien ma' Yanika Schembri Fava u Marlene Mifsud Chircop. Niltaqgħu ma' Marouska Falzon Cutajar minn L-Aġenzija Nazzjonali tal-Litteriżmu, li se tkellimna dwar 'Aqra kemm tiflaħ,' programm ta' qari fl-iskejjel. Il-pubblikazzjoni bil-Malti għandha storja qasira iżda interessanti. It-tim tagħan ltaqa' mal-Prof. William Zammit u ma' Joseph Mizzi, pubblikatur, sabiex isir jaf aktar dwar din l-istorja rikka. Niltaqgħu wkoll ma' Mark Camilleri minn Il-Kunsill Nazzjonali tal-Ktieb, li se jkellimna dwar il-Premju Nazzjonali tal-Ktieb.

F'waħda mir-rokniet fl-episodju li jmiss se nħarsu propju lejn l-użu korrett tad-dizzjunarji! Ħajr lil Dwayne Ellul tal-pariri siewja tiegħu. Se niltaqgħu ma' Mark Camilleri, il-President tal-Kunsill Nazzjonali tal-Ktieb. Miegħu tkellimna dwar l-edizzjoni li jmiss tal-Malta Book Festival 2019. Iltqajna wkoll ma' Carlston Grima, li għarrafna bl-attivitajiet li ttellgħu f'Jum Dun Karm. Se niltaqgħu wkoll ma' Charles Cassar, mill-band Djun, u ma' Toni Sant, li se jgħaddilna kumment kritiku dwar din il-band! Niltaqgħu wkoll ma' Stephan D. Mifsud, riċerkatur u kittieb li se jitkellem dwar it-tradizzjoni orali u l-iħirsa!

Se nħarsu lejn it-traduzzjoni ta' drammi klassiċi għall-Malti, fosthom ta' Harold Pinter u Eugene Ionesco. Il-kantawtriċi magħrufa Corazón Mizzi hija wkoll ambaxxatriċi tal-qari. It-tim ta' Ilsienna tkellem magħha dwar dan l-irwol u dwar l-importanza tal-qari sa minn età żgħira. Stephan D. Mifsud irriċerka l-qasam tat-tradizzjoni orali dwar il-ħlejjaq fantastiċi u għaddielna xi tagħrif interessanti(ssimu) dwaru! Il-Prof. Bernard Micallef u Manwel Mifsud se jħarsu lejn il-Kantilena ta' Pietru Caxaro minn żewġ perspettivi differenti ħafna, il-lingwistika storika u l-kritika letterarja, sabiex jagħtuna stampa kemm jista' jkun ċara ta' dan ix-xogħol ewlieni.

Inħarsu b'mod partikulari lejn il-ħrejjef. Tkellimna ma' Jolene Spiteri Colombo, li rriċerkat propju dan il-qasam fi ħdan id-Dipartiment tal-Malti tal-Università ta' Malta. Niltaqgħu wkoll ma' Immanuel Mifsud, li qed jaħdem fuq sensiela ta' ħrejjef Ewropej miktuba bil-Malti. It-tim ta' Ilsienna ltaqa' wkoll ma' Daniel Cini, maniġer mal-Aġenzija Nazzjonali tal-Litteriżmu. Daniel tkellem magħna dwar sensiela ta' ħrejjef animati għat-tfal. Mistieden speċjali ieħor għall-episodju tal-lejla huwa Julian Mallia, magħruf aħjar bħala Julinu. Julinu tkellem magħna dwar il-logħob bil-kliem u l-illustrazzjoni!

X'relazzjoni hemm bejn il-kitba u d-disinn tal-qoxra? Tkellimna ma' Julian Mallia, magħruf aħjar bħala Julinu, dwar il-qxur tal-kotba li ddisinja. PROSIT jew PROSET? Dan huwa eżempju wieħed biss minn bosta varjanti fonetiċi. Imma x'inhuma sewwasew il-varjanti fonetiċi? U kif nistgħu niktbuhom? Għal aktar tagħrif dwarhom sewgu 'l Ancel Cefai u 'l Dr George Farrugia. Iltqajna wkoll ma' Chris Gruppetta dwar riżorsi stampati użati fil-klassijiet. Riżorsi maħduma bi kreattività kbira! Niltaqgħu wkoll ma' Marlene Saliba, li se tkellimna dwar il-poeżija tal-arkeoloġija!

Clare Azzopardi u Matthew Stroud tkellmu mat-tim ta' Ilsienna dwar il-produzzjoni ta' kartuns bil-Malti. Il-Prof. William Zammit u l-awtur u illustratur Trevor Zahra se jaqsmu magħna xi ħsibijiet dwar il-pubblikazzjoni Id-Denfil, sinonima man-nostalġija! Ġużi Gatt u Yanika Schembri Fava jaqsmu magħna xi ħsibijiet dwar ir-rakkont tal-leġġendi. Dylan Pullicino u Kirsty Ebejer irriċerkaw l-użu ta' Ilsienna fuq Facebook. Niltaqgħu ma' Corazon Mizzi, li se tkellimna dwar is-sengħa tal-kantawtriċi.

X'tinvolvi l-kitba għaż-żgħażagħ? Xi sfidi, u x'sodisfazzjon, toffri lill-awturi li jidħlulha? Antoinette Borg se tmiss ma' dawn il-mistoqsijiet! Se nħarsu lejn il-Malti u l-jazz, speċjalment lejn l-adattament ta' poeżiji romantiċi (u wħud li mhumiex) għan-noti. Il-mistieden tagħna se jkun Dominic Galea. Il-pepè huwa waħda mir-realtajiet fit-tradizzjoni mitkellma tagħna li qajla nitkellmu dwarha minn perspettiva serja. Għaldaqstant, ġbarna l-kameras tagħna u żorna lill-Prof. Albert Borg, sabiex nagħtu ħarsa lejn din ir-realtà minn lenti lingwistika. Minbarra r-realtà tal-pepè, se nħarsu wkoll lejn kliem ta' nisel Ingliż u Taljan, u lejn kif dan qagħad għal Ilsienna. Ħajr lil Olvin Vella. L-Aġenzija Nazzjonali tal-Litteriżmu għandha ċentri tar-riżorsi għall-edukaturi. It-tim tagħna tkellem ma' Mark Camilleri dwar dawn iċ-ċentri.

Romario Sciberras, il-President tal-Għaqda tal-Malti, se jitkellem dwar Leħen il-Malti, ir-rivista uffiċjali tal-Għaqda. Se nerġgħu nżuru lil Marlene Mifsud Chircop, din id-darba sabiex insiru nafu aktar dwar Ġaħan, karattru ambigwu li jilgħab bejn il-makakkerija u l-injoranza. Keith Attard ikellimna dwar il-lingwa tal-isnuker. Xi tkun spellitona? Tkellimna ma' Dr Kenneth Grima dwar din l-attività ħelwa li bil-mod il-mod qed trabbi l-għeruq fl-iskejjel.

Se niltaqgħu ma' Mark Camilleri li se jkellimna dwar ix-xogħlijiet polizjeski bi lsienna. Omar Seguna se jiddiskuti l-użu tat-teknoloġija fil-klassi. Niltaqgħu wkoll ma' Rachel Vella, eks studenta tad-Dipartiment tal-Malti tal-Università ta' Malta li rriċerkat it-teledrammi. Dwayne Ellul se jagħti ħarsa lit-teżawru. Se niltaqgħu ma' Vince Fabri, li se jkellimna dwar il-kanzunetti tal-Istrina!

Ħajr lil Dr Lara Ann Vella, li tkellmet ma' Ilsienna dwar il-politika lingwistika għas-snin bikrin. Tkellimna ma' Alex Vella Gregory dwar it-tlaqqigħ tal-mużika klassika mal-Malti. Se niltaqgħu wkoll ma' Louis Briffa, poeta u awtur ta' 'Bil-Varloppa' u 'Bil-Boqxiex.' F'rokna oħra dwar il-folklor, se nħarsu lejn il-logħob tradizzjonali Malti u t-taqbiliet li jmorru miegħu! Grazzi lil Yanika Schembri Fava u lil Marlene Mifsud Chircop. Dr George Farrugia se jkellimna dwar il-ġens grammatikali, jiġifieri l-maskil u l-femminil.

Se nitkellmu mal-awtur u attivist Wayne Flask dwar is-satira, speċjalment dik miktuba. Kelmiet puliti għal kliem baxx jissejħu ewfemiżmi ... is-suġġett tar-rokna li jmiss dwar il-lingwa! Se niltaqgħu ma' Paul Gatt u Josette Baldacchino, żewġ għalliema tar-riżorsi li se jkellmuna dwar il-bank tar-riżorsi tal-Malti. Minkejja l-imqarbezza ovvja tiegħu, Ċikku l-Poplu għandu ħabta jaqbad temi serji. Tkellimna ma' Alex Vella Gregory dwar din l-act u l-proċess ta' kitba ta' warajha. Ir-rokna dwar il-lingwa hija waħda mill-aktar rokniet imlewna li qatt kellna, u bir-raġun, għax hija rokna dwar l-ilwien!

Mill-kitba kreattiva ta' Clare Azzopardi u l-mużika ta' Marton Saħħar Saliba, sal-ħrejjef ta' Manwel Magri (ma' Jolene Spiteri Colombo), it-tagħlim tal-ħiliet ta' lingwa (ma' Carlston Grima), u s-soċjolingwistika ma' Albert Borg.

X'ħiliet titlob il-kitba għat-teatru? Tkellimna mal-kittieb u d-direttur Simon Bartolo sabiex nitkixxfu aktar dwar din is-sengħa. It-tim tagħna ltaqa' mas-Sinjura Erika Borg Medati u tkellem magħha dwar ix-Xalati ta' Kitba, attivitajiet ta' kull xahar organizzati minn L-Aġenzija Nazzjonali tal-Litteriżmu. It-tim ta' Ilsienna ltaqa' wkoll ma' Mark Sciberras, li rriċerka l-kliem marbut mal-baned u li se jaqsam magħna wħud mill-konklużjonijiet tat-teżi tiegħu. Dr Olvin Vella u Dwayne Ellul jirnexxielhom jagħtu sommarju tajjeb ħafna tad-dizzjunarji tal-bieraħ u tal-lum. Għal din ir-rokna biss, worth it issegwu l-episodju li jmiss! L-aħħar mistieden huwa l-Prof. Bernard Micallef, li se jkellimna dwar il-poeżija ta' Achille Mizzi.

It-tim tagħna tkellem ma' George Mifsud dwar is-sillabu fit-tagħlim ta' lsienna. Se nerġgħu nlaqqgħukom ma' Stephan D. Mifsud sabiex insiru nafu aktar dwar il-ħxejjex u s-superstizzjoni! Iltqajna mal-Prof. Adrian Grima u Ken Scicluna sabiex insiru nafu aktar dwar il-ġeneru tal-films tal-poeżija. Niltaqgħu mal-kittieba Simone Galea, l-awtriċi ta' ktieb tat-tfal u pubblikazzjoni ta' poeżiji. Darrel Pace kellimna dwar it-teżi tiegħu - teżi li fiha rriċerka termini mediċi popolari.

Franciana Cassar Spagnol se tagħtina dewqa tar-reġistru tal-ħelu. Traduzzjoni jew adattament? Se nħarsu lejn perspettivi differenti dwar it-traduzzjoni. Fir-rokna tal-edukazzjoni se niltaqgħu ma' Miriam Schembri, mill-programm Aqra Miegħi / Read with Me. Se nerġgħu nlaqqgħukom ma' Stephan D. Mifsud, l-awtur ta' 'The Maltese Bestiary,' din id-darba sabiex ikellimna dwar ħlejjaq li huma nofs bnedmin, nofs mostri.

Se nħarsu lejn ir-relazzjonijiet f'ġeneru partikulari ta' teatru - il-farsa! Paul P. Borg se jaqsam magħna xi tagħrif dwar Kelinu Vella Haber u s-sehem li kellu fit-tisħiħ tal-ilsien Malti. Se nwasslulkom tagħrif dwar app Maltija b'taħriġiet u b'logħob marbuta man-numri bi lsienna! Il-kliem li nużaw għall-ilbies, kif ivarja minn età għal oħra u min-nisa għall-irġiel? U bejn Malta u Għawdex x'differenzi nosservaw? It-tim tagħna ltaqa' ma' Mary Spiteri sabiex jistħarreġ aktar dan ir-reġistru! L-aħħar rokna se tkun ma' Simon Salafia, li rriċerka bosta ismijiet ta' widien Maltin.

Din id-darba se nitkellmu ma' Vince Fabri dwar is-sengħa tal-kantawtur, jiġifieri meta s-sengħa tal-kantant tingħaqad ma' dik tal-awtur! Spiss nitħawdu bejn l-I u l-IE. Permezz tar-rokna tal-grammatika li jmiss, qed nittamaw li ngħinukom xi ftit sabiex tiktbuhom aħjar! Yanika Schembri Fava qed tagħmel xogħol siewi ħafna mad-Dipartiment tal-Malti tal-Università ta' Malta, speċjalment fil-qasam ta' It-Tradizzjoni Orali. Tkellimna magħha dwar il-ħidma li għaddejja mill-Università b'risq dokumentazzjoni aħjar tal-Malti mitkellem. Adrian Grima se jkellimna dwar Ġużè Bonnici: kittieb, attivist u kofundatur tal-Għaqda tal-Malti. Fis-sezzjoni fuq l-edukazzjoni se nħarsu lejn l-attivitajiet li jittellgħu b'rabta mal-Malti fl-iskola medja ta' Bormla. Bħala mistiedna kellna lil Josienne Farrugia, Kap tad-Dipartiment tal-Malti. Se jkollna mistiedna speċjali: l-istudenti ta' Bormla! Araw x'qalulna dwar l-attivitajiet li jkollhom b'rabta ma' lsienna!

Se naqsmu l-fliegu lejn Għawdex, b'rokna dwar id-differenzi lessikali bejn il-Malti u l-Għawdxi. Min huma l-brillantini tal-kitba? It-tim tagħna tkellem ma' David Muscat dwar inizjattivi edukattivi għat-tfal u ż-żgħażagħ li jispikkaw fil-kitba kreattiva. Min huwa l-kittieba Għawdxin tat-Teatru? It-tim tagħna ltaqa' mal-Kav. Joe M. Attard sabiex isir jaf aktar dwar ġganti bħal Ġużè Aquilina, Ġorġ Pisani, u Ninu Cremona. Karl Scicluna qasam magħna xi spunti mir-riċerka tiegħu dwar il-lingwaġġ għaż-żgħażagħ. Min kien Carmel Attard? Iltqajna ma' Paul P. Borg sabiex inġibulkom aktar tagħrif dwar poeta li żgur jistħoqqlu rikonoxximent akbar.

Jgħidu li taħtna hemm dinj'oħra, fejn fost l-oħrajn tgħammar il-belliegħa. Tkellimna ma' Stephan D. Mifsud dwar id-dinja ta' taħt u dwar l-abitanti tagħha. Qatt smajtu b'Buġibda u b'Bufies? Se ssiru tafu aktar dwar dawn iż-żewġ postijiet misterjużi. Dr Marco Galea se jkellimna dwar Mikelanġ Borg, li ħadem sabiex il-kumpanija teatrali L'Indipendenza timxi minn tlugħ ta' produzzjonijiet b'udjenza ta' ftit għexieren, għal produzzjonijiet ġewwa t-Teatru Manoel u t-Teatru Rjal (Pjazza Teatru Rjal). Nerġgħu niltaqgħu ma' Karl Scicluna, għalliem u qarrej tal-provi, din id-darba sabiex ikellimna dwar il-pubblikazzjoni 'Inħaddem il-Malti Tajjeb.' L-għalliema u bosta studenti żgur jafu għal liema pubblikazzjoni qed nirreferu! Victor Fenech, wieħed mill-poeti l-aktar magħrufa tal-ġenerazzjoni tiegħu, se jgħaddilna xi tagħrif dwar il-Moviment Qawmien Letterarju kif ġarrbu hu. Se jkollna rokna speċjali dwar kif tuża d-dizzjunarju Malti li nsibu fuq l-internet!

Nerġgħu niltaqgħu ma' Karl Scicluna, din id-darba sabiex insiru nafu aktar dwar 'Nikteb il-Malti Tajjeb,' pubblikazzjoni t'għajnuniet prattiċi fil-kitba tal-Malti! Se nħarsu lejn l-għadd tan-nomi, jiġifieri lejn is-singular, l-għadd imtenni, u l-plural, u t-tipi differenti tagħhom! Stephan D. Mifsud se jagħtina tagħrif ġdid dwar l-allat u t-twemmin tal-qedem, u jispjegalna x-xhieda ta' dat-twemmin li waslitilna permezz tal-lingwa. Fost il-ħaddiema tal-Malti l-aktar magħrufa, ma nistgħux ma nsemmux lil Dun Ġorġ Preca, li nqeda kontinwament bi lsienna kemm miktub kif ukoll mitkellem. It-tim tagħna tkellem ma' Anthony Briffa dwar il-kitbiet u l-kliem tal-ewwel qaddis Malti. L-aħħar mistieden huwa Emanuel Psaila, li se jkellimna dwar il-letteratura u l-politika.

Tkellimna ma' Antonella Mifsoode, attriċi u direttriċi, dwar it-teatru għat-tfal bil-Malti. Se nlaqqgħukom ma' Dorianne Bartolo u Emanuel Psaila, li se jkellmuna dwar il-lingwaġġ tat-tfal. Se niltaqgħu wkoll ma' Guzi Gatt, kittieb tal-komiks u folklorista, sabiex fost l-oħrajn ikellimna dwar il-Komiks Tas-Sikkina. Il-pubblikatur Joseph Mizzi se jkellimna dwar il-kotba l-kbar, li jintużaw mal-etajiet vera żgħar! Se nduru lura lejn Antoinette Borg, kittieba li se tkellimna dwar il-kitba għaż-żgħażagħ!

Marlon Barbara se jkellimna dwar l-irwol tal-Malti fit-tagħlim tal-istorja! Nerġgħu nlaqqgħukom mal-awtriċi Clare Azzopardi u l-pubblikatur Chris Gruppetta, sabiex jagħtuna tagħrif interessantissimu dwar kotba għal reluctant readers - kotba għal tfal li ma jħobbux il-qari! Tkellimna ma' Joseph Mizzi dwar il-leġġendi li ddokumenta u ppubblika Pawlu Mizzi, missieru. Se nagħtu ħarsa lura lejn il-films tal-poeżija, b'intervisti li ġbidna lil Ken Scicluna u Adrian Grima. Se nerġgħu nagħtu ħarsa lill-punti tal-punteġġjatura.

Tkellimna ma' Nigel Baldacchino l-inizjattiva mużikali: Fastidju. It-tim tagħna tkellem mal-awtriċi Rita Saliba, u żewġ żgħażagħ, dwar dramm li ttella' l-Imġarr u li ġie ppubblikat fi ktieb. Se nerġgħu nduru għat-tradizzjoni orali b'ħarsa lejn l-idjomi, flimkien ma' Yanika Schembri Fava u l-Prof. Manwel Mifsud! Tkellimna mal-kittieb John Bonello dwar il-ġeneru tal-fantasija. Se nħarsu lejn il-kapitalizzazzjoni f'ċirkustanzi differenti permezz tal-animazzjoni.

Se nagħtu ħarsa lejn id-drammi li s-soltu jittellgħu fiż-żmien tal-Ġimgħa l-Kbira, grazzi lil Martin Gauci u Dwal Ġodda. Tkellimna ma' Doreen Coleiro, uffiċjal edukattiv tal-Malti, dwar l-iskejjel tal-Unjoni Ewropea u t-tagħlim ta' lsienna barra minn Malta. Se nerġgħu nlaqqgħukom mal-karattru ħelu, Emme, grazzi lil Clare Azzopardi u Matthew Stroud. Stephan D. Mifsud ta' The Maltese Bestiary se jagħtina rendikont qasir ta' ħlejjaq fantastiċi li nsibu fit-tradizzjoni orali ta' pajjiżna. Nerġgħu niltaqgħu ma' Emanuel Psaila, li rriċerka l-politika u l-letteratura lokali. Fl-episodju li jmiss se jagħtina dewqa tal-karattru tal-Kappillan ta' Tusè Costa!

Dejjem pjaċir tagħna li ngħidu kelma ma' Victor Fenech, magħruf kemm għan-novelli, kif ukoll - anzi, aktar u aktar - għall-poeżiji tiegħu! Se nlaqqgħukom ukoll ma' Therese Pace, kittieba li ħadmet fuq serje ta' taqbiliet għat-tfal flimkien ma' L-Aġenzija Nazzjonali tal-Litteriżmu. PROSIT jew PROSET? Dan huwa eżempju wieħed biss minn bosta varjanti fonetiċi. imma x'inhuma sewwasew il-varjanti fonetiċi? U kif nistgħu niktbuhom? Għal aktar tagħrif dwarhom sewgu 'l Ancel Cefai u 'l Dr George Farrugia! Min kien Francis Ebejer 1925 -1993? Marco Galea u Sean Buhagiar se jagħtuna dewqa żgħira tal-kreattività intensa li kellu dan id-drammaturgu u l-influwenza kbira li ħalla fuq il-ġenerazzjonijiet li segwewh! Kif niktbu ERBGĦA, SEBGĦA, DISGĦA? Dan-numri dejjem niktbuhom bl-għajn, jew ġieli jkun hemm drabi meta ma tinkitibx?

Se nlaqqgħukom ma' Erika Borg Medati, li se tkellimna dwar riżorsa għall-kitba maħruġa minn L-Aġenzija Nazzjonali tal-Litteriżmu. Kontu tafu li l-Wikipedia ssibuha wkoll bil-Malti? It-tim tagħna tkellem ma' Toni Sant, li għarrafna dwar il-ħidma volontarja li qed issir fuq din l-enċiklopedija. X'inhi r-relazzjoni bejn is-seħta u l-għajn? It-tim tagħna ltaqa' ma' Yanika Schembri Fava sabiex tagħtina aktar tagħrif dwar l-għajn u l-espressjonijiet relatati magħha. Se niltaqgħu wkoll ma' Manwel Mifsud u Corazon Mizzi li se jaqsmu magħna l-esperjenza u l-ħsibijiet tagħhom dwar L-Għanja Tal-Poplu. Se nerġgħu nduru lejn il-qari lit-trabi, flimkien ma' Marouska Farrugia.

Il-vera kuntenti li fost il-mistiedna se jkollna lil Maria Grech Ganado, għalliema, poetessa, u fuq kollox mara b'qalb kbira! Se nlaqqgħukom ukoll ma' Stephan Borg, uffiċjal edukattiv tal-Malti li se jkellimna dwar l-assessjar tat-tagħlim fil-primarja. Se nerġgħu nżuru t-teleserje bil-Malti, flimkien ma' Rachel Vella! Lestu ruħkom għal throwback ta' veru, għax ir-rivista Sagħtar se tkun waħda mill-protagonisti li se nlaqqgħukom magħha! Se nwasslulkom rokna dwar l-użu tad-dizzjunarju.

Anton Falzon huwa assistent kap li fir-rokna dwar l-edukazzjoni se jkellimna dwar ktieb diġitali interattiv. Kulma jmur, qed naraw aktar produzzjonijiet bil-Malti li jżewġu t-teatru maż-żfin. It-tim tagħna tkellem ma' Sean Buhagiar, id-direttur artistiku ta' Teatru Malta, sabiex jistħarreġ aħjar dan il-fenomenu. Se nerġgħu niltaqgħu ma' Jolene Spiteri Colombo sabiex insiru nafu ħrejjef missirijietna aħjar! Rumanzi, novelli, drammi. Dawn huma l-ġeneri li l-awtur Alfred Sant hu magħruf għalihom. It-tim tagħna tkellem ma' Sant dwar il-lingwa, il-kitba kreattiva, u l-isfidi li din toffrilu. X'jagħżel lid-djalett Żejtuni minn djaletti oħrajn? It-tim tagħna ltaqa' ma' Ruben Farrugia u Emanuel Psaila sabiex insiru nafu dad-djalett aħjar.

Niltaqgħu ma' Christian Raggio Vella, li rriċerka l-kliem marbut mal-ornamenti u l-oġġetti sagri fil-knejjes. Kuntenti ħafna ħafna li għaqqadna rokna dwar il-poeżija miktuba f'dan iż-żmien tal-COVID-19! Dwar dan niltaqgħu ma' Trevor Zahra, Simone Inguanez u Adrian Grima. Mark Camilleri, il-kittieb wara l-karattru Victor Gallo, ħabbar aktar kmieni din is-sena li qed jaħdem fuq ir-raba' ktieb dwar dan l-ispettur ċelebri; għalhekk, ħsibtna sabiex nerġgħu nxandru din ir-rokna dwar ir-rumanzi pulizjeski ta' Gallo. Flimkien ma' Yanika Schembri Fava u Manwel Mifsud, se nirrevedu ftit il-qwiel. X'inhuma sewwasew? Kif nagħżluhom minn tlissiniet oħra? Niltaqgħu wkoll ma' Ruth Frendo, il-moħħ wara l-Misteru tal-Għoġol tad-Deheb.

Se nlaqqgħukom ma' Charmaine Bartolo, l-awtriċi ta' kotba kbar għaż-żgħar! Għaliex hemm stejjer li jbikkuna, u oħrajn li jdaħħquna? Trevor Zahra se jiddiskuti ċ-ċajt bil-Malti! F'installazzjoni ta' Victor Agius, ilsienna ma jibqax mitkellem fuq fomm il-Maltin u l-Għawdxin jew mitbugħ fuq il-paġna, imma wkoll skolpit fil-ħaġar. Issiru tafu aktar dwar din l-installazzjoni, fost l-oħrajn b'versi ta' Immanuel Mifsud. Lil Clare Azzopardi ħafna jafuha bħala kittieba għat-tfal u se taqsam magħna l-esperjenza tagħha f'din is-sengħa tant sabiħa! Nagħtu titwila 'l kitba ta' xi kliem bl-għajn u l-akka, bħal "żgħażagħ" u "sehem," u kif dawn nistgħu nġibuhom tajbin permezz tal-mudelli!

Se nwasslulkom rokna b'siltiet minn kotba għat-tfal u ż-żgħażagħ moqrija minn Clare Azzopardi, John Bonello, u Marlene Mifsud Chircop. Se nerġgħu nlaqqgħukom ma' Michael Spagnol, li se jkellimna dwar reġistri speċjalizzati u dwar l-użu ta' kliem tekniku fi lsienna. Se nlaqqgħukom ukoll mal-Prof. Charles Briffa li se jagħtina dewqa tal-varjetà wiesgħa ta' laqmijiet li nsibu f'pajjiżna! Min kienu l-kumpaniji alternattivi ewlenin tat-teatru wara l-Indipendenza ta' pajjiżna? Immanuel Mifsud se jagħtina idea tagħhom. Nerġgħu nżuru 'l Għawdex b'intervista ma' Paul P. Borg dwar Kelinu Vella Haber.

Se nlaqqgħukom ma' John Portelli, kittieb Malti li jgħix il-Kanada. John huwa l-awtur ta' diversi poeżiji, novelli, u rumanzi, u ta' kotba oħra akkademiċi. It-trabi kemm-il darba ma jkunu jridu jorqdu b'xejn! Yanika Schembri Fava se tkellimna dwar it-tradizzjoni antika tat-taħnin, jiġifieri l-għana maħsub sabiex iraqqad lit-trabi. Se nwasslulkom tliet siltiet minn kotba għall-kbar, miktubin minn awturi differenti: Clare Azzopardi, John Portelli u Mark Camilleri. Se nerġgħu nxandru rokna dwar l-għajnuniet diġitali fil-klassi.

Se nxandru rokna oħra dwar it-tradizzjoni orali - din id-darba dwar it-tradizzjoni orali riċenti b'interventi minn Yanika Schembri Fava u Adrian Grima! Se nwasslulkom rokna b'qari ta' poeżiji ta' tliet awturi: Simone Galea, Louis Briffa u Victor Fenech. Għandna fantaxjenza bil-Malti? Naraw x'qalilna l-awtur John Bonello! Karl Scicluna jkellimna dwar l-ortografija ta' lsienna u l-pubblikazzjoni "Inħaddem il-Malti Tajjeb." Se nxandru rokna dwar l-i u l-ie.

Se nagħtu ħarsa dettaljata lejn il-bilingwiżmu. Fir-rokna dwar il-bilingwiżmu nħarsu lejn tipi ta' kelliema differenti u lejn sitwazzjonijiet lingwistiċi oħra madwar l-Ewropa. Se nlaqqgħukom ma' Josianne Block sabiex tkellimna dwar il-kitba tal-ewwel rumanz tagħha. Se nerġgħu niltaqgħu ma' Christian Raggio Vella, din id-darba sabiex ikellimna dwar il-lingwaġġ marbut mal-armar tal-festi. Wara li l-Prof. Charles Briffa kellimna dwar il-laqmijiet tal-postijiet, issa jmiss li jkellimna dwar il-laqmijiet tan-nies. Se nerġgħu nxandru r-rokna dwar l-għadd tan-nomi.

Se nħarsu lejn il-kant bil-Malti tul il-kwarantina. Se nibqgħu fuq nota mużikali, din id-darba billi nħarsu lejn l-għanjiet tal-festi flimkien ma' Alex Vella Gregory! Minbarra li nħarsu lejn l-innijiet u l-marċi, se nagħtu wkoll titwila lil-lingwaġġ tal-logħob tan-nar grazzi lil Carlston Grima! Marlene Mifsud Chircop hija l-aħħar mistiedna li se nlaqqgħukom magħha din is-sena. Din id-darba, Marlene se tkellimna dwar l-għajdut marbut mat-tempji!

Se nlaqqgħukom mal-awtriċi Leanne Ellul, li se tkellimna dwar ir-rumanz Gramma. Il-bijografu Sergio Grech se jaqsam magħna xi ħsibijiet dwar il-ġeneru tal-bijografiji. Anabelle Warrington hija awtriċi żagħżugħa li tikteb għat-tfal. Se taqsam magħna xi ħsibijiet dwar is-sengħa tal-kitba għaż-żgħar. Thea Farrugia tgħidx kemm hi minn tagħna, u tgħidx kemm tħobb tiċċajta! Infatti, Thea rriċerkat iċ-ċajt bil-Malti. Ħabbiet, soldi, irbiegħi ... ċenteżmi, liri, ewro – Dawn huma wħud mill-kelmiet li nitfgħu lenti fuqhom f'dan l-episodju.

Se nlaqqgħukom mal-librar Noel Tanti, li se jkellimna dwar l-irwol tal-libreriji tal-iskejjel fit-tagħlim tal-Malti. Il-kantawtur Vince Fabri se kellimna dwar 'Aħn'aħna jew m'aħniex,' programm li introduċa ġeneru ġdid fit-televiżjoni bi lsienna: Is-satira! Se jkollna mistiedna speċjali – lil Ann Marie Schembri, l-ewwel presidenta tal-Akkademja tal-Malti. Fost l-oħrajn, Ann Marie se tkellimna dwar kif l-Akkademja se tiċċelebra l-100 sena tagħha. Fir-rokna dwar il-letteratura se nagħtu ħarsa lejn kittieba u testi li jlaqqgħu flimkien l-arkeoloġija u l-kitba kreattiva, b'kummenti mill-arkeologa MariaElena Zammit u l-għalliem Kit Azzopardi. Se nlaqqgħukom ukoll ma' Guzi Gatt, folklorista li se jkellimna dwar is-sengħa tal-ħobż.

Se niltaqgħu ma' Maria Schembri, għalliema tal-Malti li rriċerkat l-ismijiet tal-ħxejjex. Il-poeta Adrian Grima se jingħaqad magħna sabiex ikellimna dwar il-limerikki, u jaqralna xi tnejn ukoll! Se niltaqgħu ma' Matthew Stroud sabiex insiru nafu aktar dwar l-illustrazzjoni ta' kotba bil-Malti għall-qarrejja ż-żgħar. Doris Schembri hija edukatriċi li se tkellimna dwar riżorsa li ħolqot għall-istudenti: ktieb intitolat 'Ċensinu u Van Gogh.' L-aħħar mistieden huwa David Aloisio, lekċerer u riċerkatur tal-Malti, li se jkellimna dwar il-kanonu letterarju u l-istorja tiegħu.

Se nagħtu ħarsa lejn il-kitba kreattiva fil-prattika. Lara Stagno u Ann Marie Camilleri, żewġ riċerkaturi żgħażagħ, se jkellmuna dwar l-analiżi tagħhom ta' diskorsi politiċi importanti. Mary Anne Zammit hija mużiċista u edukatriċi li tikteb kanzunetti għat-tfal. Se nlaqqgħukom magħha sabiex insiru nafu aktar dwar is-sengħa tal-kitba tal-lirika għaż-żgħar. Se nlaqqgħukom ukoll ma' Jolene Spiteri Colombo, riċerkatriċi żagħżugħa li se tkellimna dwar il-maġija fil-ħrejjef ta' niesna. L-aħħar mistieden huwa Joe Friggieri; lil Joe se nitkellmu miegħu dwar il-kitba tal-poeżija u tal-proża.

Se niltaqgħu ma' Dr Olvin Vella, li se jispjegalna għala niktbu l-għajn u l-akka. Fi lsienna għandna bosta qwiel marbuta mal-annimali. Claudia Gauci hija poetessa u se tkellimna dwar il-kitbiet tagħha, inkluż xogħol ġdid li qed tħejji għall-pubblikazzjoni. Se niltaqgħu wkoll ma' Damian Ebejer u Marco Galea, li se jgħaddulna tagħrif interessanti dwar Menz, wieħed mid-drammi ta' Francis Ebejer. Thomas Pace se jkellimna dwar proġett ta' kollaborazzjoni tal-Kunsill Nazzjonali tal-Ilsien Malti; f'dan il-proġett, il-Kunsill ħadem ma' Edward Gilson fuq il-pubblikazzjoni ta' kotba tal-ġografija bi lsienna.

It-tim tagħna ltaqa' ma' Kym sabiex isir aktar dwarha u dwar il-mużika tagħha. Min huma l-ambaxxaturi tal-qari? U x'inhu l-irwol tagħhom fil-promozzjoni ta' kultura ta' qari? It-tim tagħna ltaqa' ma' Daniel Cini sabiex insiru nafu aktar dwar din l-inizjattiva. Is-sengħa tal-bizzilla hija sinonima ma' pajjiżna; se niltaqgħu m'Annamaria Gatt sabiex nitkixxfu aktar dwar il-vokabolarju marbut ma' din is-sengħa. Simone Inguanez hija poetessa u traduttriċi; niltaqgħu magħha sabiex nitkixxfu aktar dwar is-sengħa tal-kitba tal-poeżija. X'nafu dwar il-Kwistjoni tal-Lingwa? It-tim tagħna ltaqa' mal-Prof. Arnold Cassola sabiex jitgħallem dwar il-kuntest storiku li fih seħħet din il-kwistjoni.

Se nsiru nafu lil Roberta Bajada aktar mill-qrib. Roberta hija awtriċi ta' tliet kotba għall-adolexxenti u ż-żgħażagħ. Dorienne Catania hija l-awtriċi ta' ktieb ħelu għat-tfal dwar arloġġ u l-ħajja tiegħu ta' kuljum. It-tim tagħna ltaqa' ma' Adrian Grima sabiex jitkixxef dwar Concetta Brincat, l-ewwel rumanziera Maltija li nafu biha. Min minna qatt ma sema' b'Kelma Kelma!? It-tim tagħna ltaqa' mal-fundatur u l-moħħ wara din il-paġna, u s-siti, kunċerti, u programmi relatati. Insellmu lir-riċerkaturi Ġorġ u Marlene Mifsud-Chircop, koppja li ħadmet qatigħ għal ilsienna.

Stephanie Bugeja u Leanne Ellul huma l-koawturi ta' ktieb ħelu dwar tifel, sieħbu skojjattlu, u l-ADHD. Nerġgħu nlaqqgħukom mal-Prof. Arnold Cassola; din id-darba, Arnold se jkellimna dwar ir-Regole per la Lingua Maltese, dizzjunarju u ġabra ta' regoli grammatikali antiki. Audrey Friggieri hi kittieba oħra li se nlaqqgħukom magħha; f'din ir-rokna, Audrey se tkellimna dwar il-kitba għat-tfal. Niltaqgħu wkoll ma' Martin Morana, l-awtur ta' tliet kotba dwar espressjonijiet Maltin u l-istorja tagħhom. L-aħħar mistieden huwa r-riċerkatur Sergio Grech, li se jagħtina tagħrif dwar laqmijiet Qrendin.

Din is-sena qed niddedikaw xi rokniet lis-sengħa tal-kitba kreattiva ... fir-rokna li jmiss se nħarsu lejn tonijiet differenti u t-tħaddim tajjeb tat-ton bħala mezzi li bihom nagħtu l-ħajja lil kitbietna. Se nlaqqgħukom ukoll ma' Stephen Lughermo, awtur li jikteb għal firxa wiesgħa ta' etajiet. Fl-ewwel rokna li se nxandru miegħu, Stephen jitkellem dwar 'Toni tat-Tritoni,' ktieb ħelu ħelu għall-etajiet iż-żgħar. Keith Demicoli se jingħaqad magħna sabiex jiddiskuti xi aspetti ta' xogħlu relatati mal-lingwa nazzjonali tagħna. Ir-riċerkatriċi żagħżugħa Rebecca Vella ltaqgħet magħna sabiex tgħaddilna tagħrif interessantissimu dwar it-taqbil tat-tfal. Il-poeta Karmenu Vassallo huwa l-aħħar suġġett li qed inħabbru. Il-Prof. Bernard Micallef se jaqsam xi ħsibijiet dwar Vassallo, filwaqt li Noel Tanti se jaqralna xi poeżiji minn tiegħu.

Insellmu l-memorja tal-Prof. Oliver Friggieri b'siltiet mill-intervisti li għamilnielu. Nerġgħu niltaqgħu ma' Michael Spagnol, din id-darba sabiex niddiskutu n-neoloġiżmi Maltin, jiġifieri kliem ġdid fi lsienna. Damian Ebejer se jagħtina tagħrif ġdid dwar missieru Francis Ebejer u l-kollezzjoni ta' manuskritti li ħalla warajh. Niltaqgħu wkoll ma' Mariella Cassar, li kellmitna dwar pubblikazzjoni ħelwa miktuba minn studenti ta' kulleġġi differenti – Il-Vjaġġ tal-Unikornu. Fl-aħħar rokna tagħna se niltaqgħu ma' Francesco Sultana, li se jgħaddilna tagħrif interessanti dwar l-istrumenti tradizzjonali tan-nifs u r-reġistru marbut magħhom.

Se nerġgħu nlaqqgħukom ma' Joe Friggieri, din id-darba sabiex jitkellem magħna dwar id-drammi tiegħu. In-Nutar Dr Mariella Mizzi Attard se tkellimna dwar il-Malti legali u l-għeruq Taljani tiegħu. Jesmond Sharples se jitkellem dwar il-Malti mediku mill-esperjenza vasta tiegħu bħala infermier. Fir-rokna dwar l-edukazzjoni se nlaqqgħukom ma' Anna Vassallo, il-moħħ wara l-app 'Koċċ kliem.' L-aħħar mistiedna tagħna hija Justine Somerville, li se tkellimna dwar in-narrattiva ta' Pierre J Mejlak.

Se nlaqqgħukom ma' kantawtur ġdid – Michael Azzopardi. Se nlaqqgħukom ma' tnejn mill-qarrejja tal-provi tal-Malti, Daniela Attard Bezzina u Dwayne Ellul, li se jkellmuna dwar is-sengħa tal-korrezzjonijiet tal-provi. Se niltaqgħu wkoll ma' Clifford Debattista li se jkellimna dwar is-sengħa tal-mastrudaxxa u r-riċerka li għamel fuq ir-reġistru użat f'dan il-mestier. Clare Azzopardi, il-Kap tad-Dipartiment tal-Malti tal-JC, u l-lekċerer Leanne Ellul se jkellmuna dwar is-sillabu ta' lsienna fil-livelli intermedju u avvanzat. Fir-rokna dwar il-letteratura, Kit Azzopardi se jitkellem dwar il-poeżija Passaport ta' Antoine Cassar.

Se nlaqqgħukom ma' Kelly u Joan Sciberras, li se jkellmuna dwar il-programm Aqra Miegħi / Read with Me tal-Aġenzija Nazzjonali tal-Litteriżmu. Issa li ninsabu daqstant qrib il-ġurnata tal-Milied, se nagħtu ħarsa lejn l-għanjiet li nkantaw f'dan iż-żmien, grazzi lil Francesca Attard. Paul Ellul huwa poeta li bosta minn kitbietu tkantaw minn artisti bħal Ira Losco, Christabelle Borg, u Glen Vella; Paul se jiftħilna tieqa għal fuq il-proċess tal-kitba tal-lirika. Bertram Portelli huwa awtur żagħżugħ magħruf l-aktar għal kitba tan-narrattiva, u se niltaqgħu miegħu fir-rokna tal-letteretura. L-aħħar mistieden huwa Dr Olvin Vella, li se jkellimna dwar id-Damma ta' Francesco Agius de Soldanis.

Se nerġgħu nlaqqgħukom mal-arkeologa Maria Elena Zammit, li se tkellimna dwar it-tradizzjoni orali – bħal ħrejjef u għajdut ieħor – marbut mat-tempji. Se nlaqqgħukom ukoll ma' Carmel Bezzina, riċerkatur li se jagħtina tagħrif dwar il-ħajja ta' Mons. Pietru Pawl Saydon, traduttur ewlieni tal-Bibbja. Għal darb'oħra se nerġgħu niffukaw fuq il-kitba kreattiva fir-rokna dwar il-kreattività, din id-darba b'ħarsa lejn il-metrika. Adrian Grima se jixħet aktar dawl fuq ir-rumanz 'Ulied in-nanna Venut fl-Amerka' ta' Juann Mamo. Anna Vassallo se terġa' tingħaqad magħna sabiex tagħtina tagħrif ġdid dwar app li tgħallem il-Malti lit-tfal - Sitt Stejjer.

Dwayne Ellul se jkellimna dwar it-teżawri bi lsienna. Waħda mir-rokniet li ħejjejnielkom għall-ġimgħa d-dieħla hija bi qwiel dwar ix-xitwa. Anna Vassallo se terġa' tiltaqa' magħna, din id-darba sabiex titkellem dwar l-app 'Mill-A saz-Z.' Ir-Rediffusion kellu rwol importanti fl-istandardizzazzjoni tal-Malti u fil-bidu ta' tradizzjoni ġdida ta' xandir bi lsienna; Toni Sant jagħtina tagħrif dettaljat dwar l-importanza tar-Rediffusion għal-lingwa Maltija. Se nlaqqgħukom ukoll ma' Marita Cassar, riċerkatriċi li se tgħaddilna informazzjoni interessanti dwar Dun Karm Psaila bħala traduttur tal-proża.

Se niltaqgħu ma' qwiel u idjomi marbuta mal-ġisem. Se nlaqqgħukom ukoll ma' Bridget Micallef, persuna nieqsa mid-dawl li se tkellimna dwar il-Braille bi lsienna. Jomike Agius u Lydon se jkellmuna (u jgħannulna) dwar l-għana Malti u t-tipi differenti tiegħu. Se niskopru format ieħor tal-kotba flimkien mal-pubblikatur Chris Gruppetta: Dak tal-kotba diġitali. L-aħħar mistieden huwa Carmel G. Cauchi, awtur magħruf sew mat-tfal u mal-ġenerazzjonijiet kbar li kienu midħla ta' kitbietu - se jaqralna poeżija mill-pubblikazzjoni 'Lellux u Peprin.'

Se nitkixxfu aktar dwar l-iżvilupp tal-lingwa fit-tfal, grazzi lil Tania Mangion. Maribel Bajada se tagħtina ħjiel tal-lingwaġġ tal-ħaddieda, sengħa antika u daqstant ieħor rikka fil-kliem. Paul George Pisani, bin il-poeta Ġorġ Pisani, sa jagħtina tagħrif interessanti dwar missieru. Se nerġgħu nlaqqgħukom ma' Marita Cassar, li se tagħtina tagħrif dwar il-kitbiet prożajċi ta' Dun Karm Psaila. Is-sena l-oħra tkellimna ma' Toni Sant dwar il-wikipedija bil-Malti; se niltaqgħu ma' żewġ kontributuri oħra – Neville Borg u Angie Balzan – dwar dan il-proġett.

Se niltaqgħu ma' Albert Marshall fl-irwol ta' direttur, billi se jkellimna dwar il-produzzjoni 'Il-Madonna taċ-Ċoqqa.' Se nlaqqgħukom ukoll ma' Anna Vassallo, edukatriċi li se tkellimna dwar l-app 'Ninqeda bil-Malti.' L-infermiera u riċerkatriċi Janice Caruana se tkellimna dwar is-sengħa tal-majjistra, magħrufa wkoll bħala qabla, u dwar it-terminoloġija marbuta ma' dan ix-xogħol. Immanuel Mifsud se jingħaqad magħna sabiex ikellimna dwar il-poeżiji ta' Lillian Sciberras, magħrufa wkoll għall-proża tagħha u għall-ħidma fl-arkivjar. L-aħħar mistieden huwa Thomas Pace, id-Direttur Eżekuttiv tal-Kunsill Nazzjonali tal-Ilsien Malti. F'din ir-rokna, Thomas jitkellem magħna dwar il-ħtieġa tal-bilingwiżmu fil-pubbliku.

Fost il-mistiedna se jkollna lil Arnold Cassola u lil Mark Vella, żewġ riċerkaturi li se jkellmuna dwar il-gazzetti tal-bidu u l-irwol tagħhom fl-iżvilupp tal-idjoma politika u letterarja. Billi San Valentinu qiegħed joqrob ġmielu, se nwasslulkom tagħrif dwar in-namur u l-għerusija fl-imgħoddi tagħna, grazzi lil Yanika Schembri Fava. Se nlaqqgħukom ukoll ma' Carlston Grima, uffiċjal edukattiv tal-Malti li se jkellimna dwar is-sillabu l-ġdid tal-Malti. Wayne Farrugia se jkellimna dwar il-kitba tal-lirika. Fost l-oħrajn, Wayne kiteb għal Bernie and Pod u X-Tend. L-aħħar mistieden huwa John Buttigieg, bin Anton Buttigieg; John se jaqsam magħna xi ħsibijiet dwar missieru bħala kittieb.

Se jkollna t-tieni rokna ma' Audrey Friggieri; din id-darba, Audrey se tkellimna dwar il-kitbiet tagħha għall-kbar. Billi Jum San Valentinu huwa fil-qrib, qed nagħtu ħarsa lill-qalb fl-idjoma Maltija. Id-direttur Lino Farrugia se jkellimna dwar l-ewwel darba li ttella' F'Baħar Wieħed, dramm li żamm lill-Maltin fi djarhom ġimgħa wara l-oħra. Se nerġgħu nlaqqgħukom ma' Carlston Grima, din id-darba sabiex ikellimna dwar l-antoloġija l-ġdida bis-siltiet letterarji għaċ-ĊES. L-aħħar mistieden huwa Dwayne Ellul, riċerkatur li se jkellimna dwar l-enċiklopediji bil-Malti.

Se jkollna rokna dwar il-kitba kreattiva u l-elementi akustiċi ta' test. Se nlaqqgħukom mal-awtriċi żagħżugħa Svetlene Marie Fenech, li kellmitna dwar il-ktieb 'Goru l-Granċ'. Alex Vella Gregory huwa l-awtur tal-qarċilla għat-tieni sena konsekuttiva. F'din ir-rokna huwa jagħtina dewqa tal-istorja tal-qarċilla u kif żviluppat matul is-snin. Jennifer Abela se tkellimna dwar Kilin, awtur maħbub minn bosta. L-aħħar mistieden huwa Olvin Vella, li se jkellimna dwar in-nisel Għarbi ta' lsienna.

Se nlaqqgħukom ma' Conrad Fenech, riċerkatur li se jkellimna dwar Dun Feliċ Demarco, wieħed mill-kittieba ewlenin tal-qarċilla. Se nlaqqgħukom ukoll mal-istoriku Frans Ciappara, li se jwasslilna tagħrif dwar Mikiel Anton Vassalli. Il-Prof. Adrian Grima u Dr Immanuel Mifsud se jaqsmu magħna xi ħsibijiet dwar Rużar Briffa, tabib, fundatur tal-Għaqda tal-Malti u Leħen il-Malti, u – fuq kollox – poeta maħbub. Skald hija band li tipproduċi mużika bil-Malti; se nlaqqgħukom ma' Bertu Aquilina, wieħed mill-membri ta' din il-band. Angele Haber hija l-aħħar mistiedna li għandna; Angele se tkellimna dwar pubblikazzjoni għat-tfal bit-titlu 'Ninħasel biex inkun nadif.'

Se niltaqgħu ma' Nicolette Borg, awtriċi ta' ktieb għat-tfal, bit-titlu 'Mamà, mamà, għandi l-ġuħ'. Huwa faċli daqs l-ABĊ li tużaw l-ittri Maltin fuq il-kompjuters jew il-mowbajls tagħkom. Norbert Bugeja se jaqsam magħna xi riflessjonijiet dwar il-kitba tal-poeżija; fl-istess rokna se jkollna xi kummenti ta' Kit Azzopardi dwar il-kitbiet ta' Norbert stess. Ir-rokna dwar il-kreattività u l-Malti se tlaqqagħna ma' Alan Fenech, li se jkellimna dwar l-Iskola tad-Drama u l-irwol tagħha fit-trawwim ta' atturi li jaħdmu bl-ilsien nattiv. Se nisimgħu lil Sandro Lanfranco jitkellem dwar Guido Lanfranco, missieru, u dwar il-kontribut kbir li ta lill-ilsien Malti, speċjalment f'oqsma differenti tat-tradizzjoni orali.

Se jkollna rokna oħra dwar il-kitba kreattiva, din id-darba b'ħarsa lejn it-tekniki figurattivi. Joe Camilleri se jkellimna dwar il-kontribut ta' Ninu Cremona lejn il-lingwa u l-letteratura ta' pajjiżna. Mark-Anthony Falzon se jaqsam magħna xi ħsibijiet dwar kliem marbut mal-għasafar, speċjalment b'rabta mat-tismija tagħhom. Is-sena l-oħra ħarisna lejn l-istorja twila tas-Sagħtar; din is-sena se nħarsu lejn il-preżent u l-futur ta' din ir-rivista, flimkien mal-Editur Chris Giordano. Elena Cardona tiddiskuti l-użu intelliġenti tal-Malti u l-Ingliż fir-rumanz 'Is-Sriep Reġgħu Saru Valenużi' sabiex juri strati differenti tas-soċjetà.

Se nerġgħu niltaqgħu ma' Jesmond Sharples, din id-darba sabiex jaqsam magħna r-riċerka tiegħu dwar Mary Caruana u Ondina Tayar, żewġ kittieba bikrin tal-Malti. Simone Inguanez hija awtriċi li se tkellimna dwar it-traduzzjoni, kemm bħala traduttriċi kif ukoll bħala poetessa li ġiet tradotta għal ilsna oħra! Joseph Mizzi ltaqa' magħna sabiex jgħaddilna xi punti dwar l-aħħar ktieb tal-papà tiegħu, Pawlu Mizzi. Fl-aħħar ktieb ta' Pawlu nsibu bosta tifkiriet dwar karattri Għawdxin miktuba b'laqta Għawdxija. Mistiedna oħra hija l-awtriċi Natasha Turner, li tikteb qatigħ għat-tfal. F'dan l-episodju se tkellimna dwar il-ktieb 'Nita, Nikita u Vjolita.' Għada se nwasslulkom rokna oħra dwar ix-xogħlijiet ta' Francis Ebejer, din id-darba dwar id-dramm 'Karnival.' Għal din l-intervista tkellimna ma' Marco Galea.

Normalment, l-iskultura ma nassoċjawhiex ma' lsienna; biss, l-artist Austin Camilleri sfida din l-idea b'serje ta' installazzjonijiet imnebbħa mil-lingwa Maltija, speċjalment mill-poeżija. Se nlaqqgħukom ma' Ġużi Gatt, l-editur ta' 'L-Imnara,' ir-rivista tal-Għaqda Maltija tal-Folklor. Fit-tieni rokna ma' Angele Haber se nagħtu ħarsa lejn il-pubblikazzjoni 'Tlaqna u Wasalna,' ktieb ħelu għall-qarrejja ż-żgħar. Se nlaqqgħukom mill-ġdid mal-kritiku Immanuel Mifsud, din id-darba sabiex infakkru lill-poetessa Doreen Micallef. L-aħħar mistiedna hija Yana Psaila, li mhux talli tgħallmet il-Malti imma qed tippubblika l-kotba sabiex tgħallem ilsienna lill-kelliema tar-Russu.

Olvin Vella se jeħodna lura fiż-żmien b'seklu (u aktar!) sabiex iwasslilna tagħrif dwar l-oriġini tal-alfabett Malti u dwar alfabetti oħra li kienu qed jikkompetu miegħu. Se nlaqqgħukom ma' Joanne Mifsud, li se tkellimna dwar il-kisba tat-taħdit fis-snin bikrin. Josette Bezzina hija esperta oħra li se tkellimna dwar it-taħdit fis-snin bikrin. Se nfakkru lil Oliver Friggieri permezz ta' rokna li fiha Bernard Micallef jikkummenta dwar il-poeżiji tiegħu. Se tinqara wkoll poeżija ta' Friggieri minn Noel Tanti. Michael Spagnol, il-Kap tad-Dipartiment tal-Malti, se jkellimna dwar is-sit Malti.mt, li fih ħażna ta' riżorsi fosthom uħud marbuta mat-Tradizzjoni Orali u d-Diploma fil-Letteratura Maltija. L-aħħar kelliem li qed nintroduċulkom huwa Noel D'Amato, li se jkellimna dwar kliem Malti marbut mad-drawwiet tal-Ġimgħa Mqaddsa.

2021-04-05T16:30:00Z

3x28 Ep 28

3x28 Ep 28

  • 2021-04-05T16:30:00Z25m

Se nlaqqgħukom ma' wieħed mill-awturi l-aktar maħbuba ta' pajjiżna – Trevor Zahra. Din id-darba, Żahra se jkellimna dwar il-kitba tal-poeżija, l-illustrazzjoni, u l-animazzjoni. Se nerġgħu nlaqqgħukom ma' Noel D'Amato, din id-darba sabiex jgħaddilna tagħrif relatat ma' kliem li nużaw fi żmien l-Għid il-Kbir. Se niltaqgħu wkoll ma' Bernard Micallef, Leanne Ellul, u Michael Spagnol. Bernard se jkellimna dwar il-kritika letterarja, Leanne dwar il-kitba tal-poeżija, u Michael dwar l-element Ingliż fil-Malti.

Se nwasslulkom rokna oħra mill-isbaħ minn idejn l-edituri tagħna, din id-darba dwar il-kitba kreattiva u r-repetizzjoni. Kurt Slattery huwa riċerkatur żagħżugħ li fost l-oħrajn stħarreġ il-makkjetta, ġeneru ta' għana bil-Malti. Se nlaqqgħukom mill-ġdid ma' Natasha Turner, li se tkellimna dwar ktieb ieħor li ħarġet f'kollaborazzjoni mal-Aġenzija Nazzjonali tal-Litteriżmu: 'Smartinu u d-DSTI'. Fir-rokna tal-letteratura, se nagħtu ħarsa lill-poeżiji ta' Albert Marshall, b'intervista lill-poeta nnifsu. Se nħarsu lejn it-traduzzjoni tal-Bibbja; Carmel Bezzina, il-mistieden tagħna, se jagħtina kemm l-isfond storiku, kif ukoll kummenti ta' natura lingwistika dwar ix-xogħol monumentali tal-Mons. Pietru Pawl Saydon.

2021-04-19T16:30:00Z

3x30 Ep 30

3x30 Ep 30

  • 2021-04-19T16:30:00Z25m

Se nlaqqgħukom ma' Dr Lara Vella mill-Aġenzija Nazzjonali tal-Litteriżmu. Lara se tkellimna dwar il-bilingwiżmu fis-snin bikrin. Se nerġgħu niltaqgħu ma' Sergio Grech, din id-darba sabiex ikellimna dwar il-kitba tal-istorja bi lsienna. Mark Vella se jkellimna dwar ir-rivista 'l-aċċent', rivista maħruġa mit-tradutturi tal-Unjoni Ewropea. Ġorġ Agius, magħruf ukoll bħala Ġorġ tal-Mużew jew l-Għannej tal-Mulej, kien magħruf u maħbub minn bosta; se nfakkru t-taqbiliet ta' Ġorġ, grazzi lil Tonio Bonello. Adrian Grima u Joseph Mizzi se jkellmuna dwar 'Il-Gaġġa' ta' Frans Sammut, u dwar ir-rabta storika tiegħu mal-Klabb Kotba Maltin.

Xi rwol kellu t-televixin fl-istandardizzazzjoni tal-Malti? Se nlaqqgħukom ma' Dr Toni Sant sabiex nistħarrġu aħjar is-sehem tax-xandir fl-iżvilupp tal-Malti. Clare Azzopardi u Leanne Ellul huma żewġ kittieba tat-textbooks bil-Malti; se jaqsmu magħna xi ħsibijiet dwar il-kitba ta' dan il-ġeneru ta' kotba. L-aħbar li Lara Calleja hija waħda mill-kittieba nominati għall-European Union Prize for Literature ma setgħetx ġiet fi żmien aħjar, għax se nkunu qed nintervistawha. Se nlaqqgħukom ukoll mar-riċerkatriċi żagħżugħa Diane Cutajar, li se tkellimna dwar il-varjazzjonijiet lessikali f'erba' lokalitajiet madwar Malta u Għawdex. L-aħħar mistieden huwa Ivan Said; Ivan se jgħaddilna tagħrif dwar Mikiel Anton Vassalli bħala traduttur.

Għal Jum l-Omm ħejjejnielkom rokna speċjali bi qwiel u idjomi marbuta mal-omm. Se niltaqgħu wkoll ma' Michael Spagnol, li se jkellimna dwar ġeneru ta' logħob bil-kliem magħruf bħala rebus. Trevor Zahra huwa awtur ieħor li se niltaqgħu miegħu; din id-darba, Żahra se jkellimna dwar pubblikazzjoni ġdida li tgħaqqad ir-realtà fiżika ma' dik miżjuda (awmentata). Se nlaqqgħukom ukoll mar-Rev. Dr Charlo Camilleri sabiex nitkixxfu aktar dwar Anastasju Cuschieri. L-aħħar mistieden huwa r-Rev. Dr Paul Sciberras, li se jkellimna dwar Dun Karm Sant f'għeluq il-100 sena minn twelidu.

Se nwasslulkom rokna oħra dwar il-kitba kreattiva, din id-darba dwar l-elementi ewlenin fi storja. Kemm hawn minnkom li jħobbu jiktbu l-istejjer, għalihom infushom, għall-ħbieb, jew għall-pubbliku? Se niltaqgħu mar-riċerkatriċi żagħżugħa Yasmin Camilleri, li se taqsam magħna xi tagħrif dwar id-djalett Imġarri. Il-Prof. Joseph Brincat huwa wieħed mill-mistiedna l-ġodda għal din is-sena; fir-rokna dwar l-istorja, huwa se jaqsam magħna xi ħsibijiet dwar l-influwenza tat-Taljan fuq ilsienna! Il-pubblikatur Joseph Mizzi se jkellimna fuq ktieb ġdid dwar il-ħobż Malti u dwar l-importanza tal-kitba fattwali bi lsienna għall-ġenerazzjonijiet iż-żgħar. L-aħħar mistieden huwa Stephen Lughermo, li din id-darba se jkellimna dwar il-kotba għall-adolexxenti u ż-żgħażagħ.

Il-Prof. Joseph Brincat se jerġa' jingħaqad magħna, din id-darba sabiex ikellimna speċifikament dwar l-influwenza tal-Isqalli fuq il-Malti. Immanuel Mifsud se jkellimna dwar il-poetessa Mary Meylak – Ġganta tal-poeżija Maltija li qajla tiġi rikonoxxuta biżżejjed għall-kontribut kbir tagħha. Se nlaqqgħukom ma' Saviour Pirotta, awtur Malti li jikteb bl-Ingliż ġewwa l-Ingilterra u li l-kotba tiegħu ġew addattati għal ilsienna minn Karm Serracino. Se nerġgħu nlaqqgħukom ma' Mark Vella, din id-darba sabiex jgħaddilna xi tagħrif dwar Ġużè Muscat Azzopardi, magħruf ukoll bħala Missier il-Letteratura Maltija. Ivan Said isemmi testi reliġjużi li ġew tradotti għal ilsienna bħala eżempji mill-istorja tat-traduzzjoni għall-Malti.

Teodor Reljić se jkellimna dwar l-addattament għall-iskrin tar-rumanz 'Is-Sriep Reġgħu Saru Velenużi.' Bernard Micallef se jkellimna dwar il-poeta Marjanu Vella, filwaqt li Noel Tanti se jaqralna xi poeżiji tal-istess poeta. George Farrugia se jkellimna dwar is-sessiżmu fil-lingwa Maltija u kif nistgħu nevitaw frażijiet ta' natura inġusta. F'rokna oħra se nlaqqgħukom ma' Gilbert Agius u Daniela Attard, l-awturi ta' ktieb dwar il-Mużew tal-Futbol. L-aħħar mistieden huwa Alex Vella Gregory, li se jkellimna dwar il-proġett 'Ilħna Mitlufa' ta' Filfla Records.

Fir-rokna li jmiss dwar il-kitba kreattiva, se nagħtu ħarsa lejn ir-rima. Se nlaqqgħukom ma' Joseph Borg, li se jgħaddilna tagħrif dwar ir-rivista 'Il-Malti' tal-Akkademja tal-Malti. Fir-rokna dwar il-letteratura, ir-riċerkatur Mark Vella se jaqsam magħna xi tagħrif dwar Ġużè Orlando, kittieb soċjorealista.

Joe Borg se jerġa' jingħaqad magħna sabiex ikellimna dwar il-proġett Ilħna mill-Imgħoddi, id-diġitalizzazzjoni ta' tejps b'rekordings antiki t'awturi Maltin. Se nlaqqgħukom ma' Miriam Degiorgio, l-awtriċi ta' ktieb għat-tfal: Rita l-Qarnita. Mistieden ieħor huwa Joe Camilleri, kittieb Għawdxi magħruf l-aktar għan-novelli. F'rokna oħra se nħarsu lejn is-sengħa tal-editjar, flimkien ma' Clare Azzopardi u Kit Azzopardi. Se nagħtu ħarsa lill-qwiel u l-idjomi marbuta mal-istaġun tas-sajf u x-xhur tiegħu.

Loading...